Вже 19-ый річник цілословацького конкурзу в декламації русиньской поезії, прозы, властной творчости, народного росповіданя, духновной декламації і малых сценічных форм Духновічів Пряшів 2018 проходив у понедільок 11-го юна 2018-го року на Великій сцені Театру Александра Духновіча в Пряшові.
Цілословацькому конкурзу передходили реґіоналны конкурзы, котры одбыли ся в окресах Стара Любовня, Свідник, Снина і Меджілабірці. Із тых окресів поступали на цілословацькый конкурз тоты декламаторы, якы здобыли у своїм окресі першы місця. Прямый поступ мали декламаторы за окресы Бардейов і Гуменне, де реґіоналны конкурзы із причіны малой кількости приголошеных не проходили. Цілково так на цілословацькім конкурзі змагали ся декламаторы із шестьох окресів.
80 декламаторів у Пряшові
Духновічів Пряшів офіціално одкрыв на сцені нашого театру Мартін Караш, председа Русиньской оброды на Словеньску, котра є головным орґанізатором конкурзу. Журі была тот рік в складі Маріян Марко – директор Театру Александра Духновіча як председа пороты і членове Анна Кузмякова – основателька Духновічового Пряшова, Іґор Латта – довгорічный актор нашого театру, Ярослав Фецуш і Петро Медвідь.
Цілково брало участь по реґіоналных конкурзах на цілословацькім торжестві нашого літературного слова 80 декламаторів ці выступаючіх в рамках малых сценічных форм. При усвідомліню собі факту, же основне русиньске школство майже не функціонує, аж на два выняткы, і діти ся учать русиньскый язык векшынов лем в рамках вечурных школ, тото чісло дітей нас може досправды тішыти. Кідь ку ним прирахуєме тых, што до Пряшова не поступили, діставаме ся ку досправды шумному чіслу. Но то значіло і нелегке оціньованя про журі, котра мала досправды много роботы. Выступаючі змагали ся у 6-ох віковых катеґоріях, од дітей матерьскых школ аж по дорослых, якы были іщі поділены на окремы жанры.
Лавреат Бандуріч, оцінена і школа в Кленовій
По выголошіню резултатів конкурзу мож конштатовати, же каждый окрес собі одніс даякы оцініня, што свідчіть о тім, же русиньскы декламаторы мають своїх якостных представителів у каждім куті северовыхдной Словакії.
Лавреатом, значіть цілковым переможцьом конкурзу Духновічів Пряшів 2018, став Браніслав Бандуріч, школярь восьмой класы основной школы в селі Убля. Хоць тот рік у своїй катеґорії здобыв друге місце, журі довгодобо слідує того декламатора, котрый бере участь на конкурзі одмаленька, ці в катеґорії народного росповіданя або в катеґорії прозы. Браніслав Бандуріч належыть меджі тых, у котрых видіти розвиток в области декламації і його языковый прояв є єдным із найчістішых.
І тот рік дала на Духновічів Пряшів свою премію і Матиця словацька – Дом Матиці словацькой у Пряшові. Тов премійов журі оцінила Основну школу з матерьсков школов з навчалным языком русиньскым в селі Кленова, котру веде директора Марцела Рунянинова. Як раз діти із той школы однесли собі дакілько оцінінь і у своїх катеґоріях і належали меджі найліпше приготовленых декламаторів.
О рік юбілейно
Духновічів Пряшів з рока на рік тішыть ся векшій облюбі. Належыть моя подяка, подяка ґаранта проєкту, вшыткым, котры і тот рік постарали ся о то, жебы Духновічів Пряшів быв достойным святом русиньского слова – орґанізаторам реґіоналных конкурзів і тым, котры орґанізачно помагали на цісловацькій переглядці в Пряшові. Велика подяка належыть і нашым педаґоґам, котры наперек вшыткому, наперек тому, же навчаня нашого языка на школах іщі все зіставать веце на добровольности, приготовлюють русиньскы діти і роблять то досправды добрі.
Подяковати ся треба і акторці Театру Александра Духновіча Міріямі Фдорковій, котра тот рік конферовала Духновічів Пряшів, як і Ґабріелі Очкайовій, акторці Театру Йонаша Заборьского, котра вєдно із Міріямов Федорков приготовили забавный проґрам про дітей, покля журі рішыла оціньованя декламаторів. За технічне забезпечіня конкурзу дякуєме робітникам Театру Александра Духновіча, котры ся нам постарали о звук, світло, технічну поміч на сцені.
Духновічів Пряшів бы не міг одбыти ся без того, жебы нас із публічных средств підпорив Фонд на підпору културы народностных меншын. Так само треба подяковати Русиньскій оброді на Словеньску як главному орґанізаторови, котра забезпечіла дарункы про вшыткых, і тых, котры собі діплом домів не однесли, Окресному уряду – одбору школства у Пряшові, котрый конкурз довгодобо фінанчно підтримує і Дому Матиці словацькой в Пряшові.
О рік то буде юбілейне. Духновічів Пряшів буде святковати 20 років. З достойным віком конкурзу уж теперь знаме, же ся знова можеме тішыти і на достойны выступы русиньскых декламаторів.
ТЕКСТ НАПИСАНИЙ В ПРЯШІВСКЫМ СТАНДАРДІ РУСИНЬСКОГО ЯЗЫКА