Одособніня і ламаня закона

Стоваришыня Руска Бурса в Ґорлицях і Стоваришыня Лемків загнали до польского міністра внутрішніх справ і адміністрації жадость о одкликаня Григорія Купріяновіча з функції співпредседы Сполочной комсії влады і народностных а етнічных меншын. То, як скінчіть кавза, буде і інтересным тестом.

Нашы русиньскы орґанізації в Польщі вказують на то, же співпредседа орґану, котрым меншыны в тій державі можуть холем якось партіціповати на своїх ділах, порушує меншыновый закон.

Велика інтернетова буря коло представителя україньской меншыны в спомянутій комісії, в котрій выконує і функцію співпредседы, была выкликана фотоґрафійов. Купріяновіч публіковав на своїм профілі знимку, на котрій была табліця з онзачіньом села по польскы і по русиньскы – лемківскым штандардом. Ішло о село Ждыня. Купріяновіч на вопрос, на якім то языку написано, кедь є там буква „Ы“, одповів, же на лемківскім діалекті.

За думками орґанізацій, котры представлюють нашых Русинів, в Польщі офіціално і подля меншынового закона называных Лемками, тым Купріяновіч ясно порушує закон, кедьже Лемкы суть в Польщі офіціално признаны за окрему етнічну меншыну (в польскій термінолоґії леґіслатівы то меншына без такзваной „домовской“ державы), і їх язык є офіціално записаным языком, в котрім наприклад быв зробленый і переклад споминаного закона.

По тім, як спустила ся тота інтернетова буря коло выслову співпредседы комісії, і як Стоваришыня Лемків выдало односно того своє становиско, Купріяновіч написав статус, де окрім звычайных фраз, котры ся веркликують із боку українізаторів Русинів – же властно і мы сьме меджі собов поділены, часть нас має тот самый погляд, што він, ітд., акцентовав, же то його пріватный погляд, высловив ся як пріватна особа, і на пріватнім профілі.

Є то може уж такых 15-20 років, што ся нас веце людей із Пряшова выбрало на вернісаж єдной нашой приятелькы – малярькы, до Братіславы. Меджі нима быв і Янко, так само Русин. По події одкрытя выставы, в рамках якой ся, як то є звыком, і дашто выпило, ся простор, де была выстава наіншталована, помалы заперав. Треба было одыйти.

Думам, же было уж коло десятой вечур, кедь сьме з ґалерійных просторів ішли піше до узкой улічкы, недалеко обернутой піраміды, єдного із сімболів столиці Словакії, де сьме мали добісідоване, уж ани не знам у кого, ночованя. Іщі молоды, все повны енерґії, роздумовали сьме драгов, ці уж реално ідеме спати, або ідеме іщі десь дашто выпити.

Купріяновіч є у функції 24 годин, 7 днів в тыждню. Покля в тій функції є, не існує пріватный Купріяновіч і Купріяновіч співпредседа.

Янко быв цілый час тихо, а кедь нам браковало його одповіді, жебы сьме посилнили верзію, же іщі десь підеме, Янко повів: Я властно уж не пю, але кедь єм з вами, знам ся одособнити.

О подобнім нас днесь хоче пресвідчіти Купріяновіч. Він то не писав як співпредседа комісії. Одособнив ся, написав то як пріватна особа. Якбач одособнено писав і писмо до делеґатів тогорічного зъїзду українізачной орґанізації Об’єднання лемків, в котрім означів Лемків за діти україньского народа.

Лемже оно то таке легке з тым поясніньом не буде. Григорій Купріяновіч є в публічній функції, в комісії, котра бы мала хранити права меншын. Він є в тій функції 24 годин, 7 днів в тыждню. Покля в тій функції є, не існує пріватный Купріяновіч і Купріяновіч співпредседа.

Сам бы ся з уст російскых політіків, публічных діятелів, не успокоїв при высловах о тім, же не є Українців, не є україньского языка, кебы му пак хотіли пояснити, же то є лем їх пріватный погляд, то не має нич із їх функційов.

Але при Русинах то мож робити, мож то робити довгы рокы, цілый час, а дотеперь безкарно – нелем в Польщі.

Десять років тому єм кликав по запроваджіню терміну Карпатьска лож, іншіпірованого іншыма лжами, котры леґіслатіва в дакотрых країнах знать, і котрый бы встановив в державах леґіслатівны рамкы, жебы пошырьованя той лжи было каране. Дотеперь ся так не стало, нич ся не змінило. А українізація іде далше. Лож мож пошырьовати далше, лем з часу на час треба повісти, же то лем як пріватна особа.

В тій Братіаславі сьме наконець ішли іщі на даяке пиво. Янко собі дав з нами. А не єдно. Одособненый. Быв то тот самый Янко, котрый з нами пив і втогды, кедь іщі пив, а з котрым єм пак пив пиво іщі много раз.

Меджі Купріяновічом пріватнов особов і Купріяновічом співпрдседом не є жаден розділ. Є то тота сама особа.

Розвязаня той кавзы буде окрім іншого і інтересным тестом. Тестом того, ці польскым властям реално залежыть і на нас, ці меншыновый закон платить єднако про вшыткых, і його порушіня є порушіньом все, або сьме низша каста. Ці власти припущають ламаня закона або ніт.

Резултаты того тесту будуть мати важне значіня. Они ясно розкрыють далшый черепок реалной мозаікы односин польскых властей до нашой меншыны.

Статя была написана як коментарь „Вступне до контроли“ лемківского радія lem.fm. Ілустрація: AI/ChatGPT.