Поляны Мысцівскы – Весіля. Іщы дома і уж на чужыні (пята част) – 70 процент – субота, 20.00 год.

Сто років тому фотоґрафія в сельскій місцевости іщы не была так пошырена, як в містах. Аж і в барз «цивілізуваных» селах фотоґраф был рідкым гостьом. Коли приходил, то хыбаль на якісу особливу подію, жебы єй зафіксувати для істориі. Але – што там повідати! Прихід фотоґрафа до села уж сам по собі был великом подійом!

Не знатя, хто піддал полянчанам мысель сфотоґрафувати ся як раз так – вшыткым одраз, цілом сельском громадом, але то была прекрасна ідея. Выбрано для того найліпший ден – Великден. Ден, коли каждий чловек чыстий душом і тілом, а і позбераний святочні, і світит ся радістю, ничым ся не трапит, позабыл свою грызоту. По воскресній Службі Божій 1914 р. полянчане разом з єґомостьом стали до знимкы пред свойом церквом. І так лишыли ся на тых знимках для нас навікы.

Не знаме, кілько кадрів зробил товды фотоґраф. Маме ту іх два, і то барз унікальны знимкы. Вшыткы іщы ту, стары і малы. Ціла громада села ту іщы вкупі, окрем тых, хто за «великом млаком» (тадиль полянчане ходили зарабляти іщы од кінця ХІХ столітя). То іщы правдивы Лемкы.

…Іщы никого не взяли на Велику Войну. Іщы стоіт стара поляньска церков, типова лемківска церков. То остатня знимка, де можете єй видіти, бо скоро по тым церков згоріла, а священник одраз зачал будову нового храму. Він буде барз гардым, тот новий храм Йоана Златоустого, і в тым каждий і днеска може ся переконати, коли приде до Полян Мысцівскых – але уж цілком не в лемківскым стилю. Вчас другой войны нова церков буде піднищена, але стоіт. Буде реставрувана. Пак за тот храм будут долго воювати і православны, і римокатоликы, і грекокатоликы – а то уж цілком дивне, бо од початку была то уніятска церков, а не інча.

Очывидні, то єдины такы знимкы, де видиме одраз цілу громаду села Поляны. Певні, тоты люде, якых видиме на знимках, не повірили бы, кєд бы ім оповісти о будучности полянчан. Бо то не до віры – же уж не будут єдины, же розділят ся, же поставлят сой і другу – православну церков. І буде єдна война, і буде друга, і Лемкы з Полян ся розлетят на вшыткы стороны світа… І николи уж не потрафлят зобрати ся так чысленні коло свойой церкви, як ту, на фотоґрафіі. Уж ім так не буде, як то было перше.

Днеска зас о Полянах. Але весільше. Бо о весілю. О весілю в Полянах і весілю полянчан на выгнаню.

Щыро дякуєме за знимкы, якы нам прислал зо свого архіву Владек Максимович.