Професор Капраль нагородженый Націоналнов премійов 2024

У четверь 18-го децембра 2024-го року, єднако як каждый рік в тот день, припомянули собі в Мадярьску День народностных меншын.

Як підкреслила підпредсідателька Парламенту Мадярьска Дора Дуров, 18-го децембра 1992-го року была прията Декларація Орґанізації зъєдиненых народів о правах народностных або етнічных, реліґійных і языковых меншын. Прімарным цільом того документу є хранити ідентічность народностных меншын.

В Мадярьску є 18-ый децембер Дньом народностных меншын од 1995-го року. Цілково є в Мадярьску вызнаных 13 народностных меншын, включно Русинів.

При нагоді того свята і тот рік одбыло ся в Будапешті передаваня Націоналных премій за 2024-ый рік, котрыма ся нагороджують особности спосеред народностных меншын. Тот рік было нагородженых 12 особностей і єдна орґанізація. Меджі оціненыма є і професор Михаіл Капраль – русиньскый лінґвіста, головный кодіфікатор русиньского языка в Мадярьску, котрый перевзяв нагороду за Русиньскый научный інштітут імени Антонія Годинкы.

„Сполочна робота влады і народностей за послідніх десять років принесла плоды в школстві, выхові, културі, самосправі і сістемы підпоры. В Мадярьску є силна народностна політіка, а силны суть і народности,“ написав на своїм офіціалнім сайті на сіті Facebook Міклош Шолтес – державный секретарь Одділіня народностей по церьковных і етнічных капчанях при Канцеларії премєр-міністра, якый на церемонії брав участь.

Шолтес заґратуловав нагородженым і додав, же народности в Мадярьску можуть сполігати на то, же мадярьска влада буде продовжовати в роботі.

При списованю жытелів у 2022-ім році ся ку дакотрій із 13 офіціално вызнаных народностных меншын приголосило понад 5 процент населіня – 492 тісяч людей, ку далшым народностям приголосило ся коло 378 тісяч людей.

Офіціално вызнаны народностны меншыны мають од 2014-го року забезпечену можливость мати посланця або говорцю в парламенті. Представительом Русинів у мадярьскім парламенті є Віра Ґіріц.

Михаіл Капраль

Др. Михаіл Капраль, к.н. (1957 р.) є родаком із села Новины, втогды Совітьска Україна, но пізніше выростав і жыв на Підкарпатю. Походжіня має в русинискім селі Остурня на выходній Словакії. Належыть меджі найвызначнішых сучасных русиньскых лінґвістів, є головным кодіфікаотром русиньского языка в Мадярьску.

Од другой половины 1990-ых років жыє в Мадярьску. Учів як доцент на Катедрі україньской і русиньской філолоґії Высшой педаґоґічной школы в Ніредьгазі (од р. 2000 Ніредьгазька высша школа), котра была в 2014-ім році зрушена.

Од 2016-го року є ведучім Русиньского научного інштітуту імени Антонія Годинкы, якый діє під Вседержавным русиньскым самосправованьом. Михаіл Капраль є повязаный і з ґазетов Русинськый світ, яка ся печатать в Мадярьску, і котрой быв єден час шеферадактором, но так само в ній робив редактора ці языковы коректуры.

Капраль є плодным автором різных науковых і популарно-науковых робот. Почас свого наукового діятельства написав стовкы одборных статей, котры вышли в різных мeджінародных зборниках, русиньскых і нерусиньскых часописах і новинках. Так само є автором або співавтором дакілько учебників і словарів, котры вышли в Мадярьску, едітовав дакілько зборників.

Капраль так само приготовльовав кодіфікачну літературу, што завершыло ся 11-го новембра 2023-го року святочным выголошіньом кодіфікації русиньского языка (варіант про Русинів у Мадярьску) в Будапешті.

У 2006-ім році Вседержавне русиньске самосправованя нагородило Михаіла Капраля Премійов імени Антонія Годинкы. У 2013-ім році му была уділена як лавреатови незалежна літературна „Русская премия‟.