Сумар дня на 10. вересня/септембра 2025 р.

Приносиме вам сумар медияльной ґрупы ЛЕМ.фм+ на ден 10. вересня/септембра 2025 р.

Першый ден V Медженародного Конґресу Русиньского Языка

Днес од рана проходит V Медженародный Конґрес Русиньского Языка, якій згромадил академіків, языкознавців і практиків з вельох держав. Днешнє засіданя отверат пленарна част, в котрій своі рефераты мают: проф. Павел Роберт Маґочій, проф. Олена Дуць-Файфер, проф. Юлия Дудашова та італияньскій тлумач Люка Кальві. В дальшых двох частях выступліня будут мати: проф. Анна Плішкова і Петро Медвідь за Словацию, та Клявдия Новак і Демко Трохановскій за Польщу. Прелеґенты будут бесідувати о осягнінях остатніх 10 років та о невырішеных проблемах і перспективах на будуче. Послідньом секцийом першого дня Конґресу буде част з окремыма темами прелеґентів. Серед них сут: Наташа Перкович, Браян МыкГю, Михал і Дария Вашічек та проф. Михаіл Капраль, якій закінчыт першый ден Конґресу з рефератом на тему: Творіня общерусиньского літературного языка – чом є то актуальне? Од чого зачати? Другій конґресовый ден зачне ся од выступлінь прелеґентів з Украіны, Хорвациі, Сербіі, пак приголосят ся реферуючы з Мадяр і Румуніі, а ден закінчыт секция рефератів, што тыкают русиньского шкільництва.

Великє торжество в Бортным

В понедільок 8. вересня/септембра в музейній церкви в Бортным одбыло ся торжественне закінчыня проєкту звязаного з ремонтовыма і консерваторскыма роботами, якы проходили гын од минулого рока. При участи локальных самоурядовців, представників інституций, місцевого єгомостя о. Цідилы і выконавців, прошло святочне запрезентуваня іконостасу, якій по консервациі вернул на своє первістне місце, та частично одбудуваного і выремонтуваного плебаньского шпіхліря. На подіі присутны были тіж жытелі Бортного і Бодаків, на челі з шолтысом Адамом Кузяком, якы зорґанізували пак для гостів почастунок в сельскій світлици. Вшыткы промавляючы особы звертали увагу на цінніст і вынятковіст лемківскых культурных памяток, якы становлят церков зо шпіхлірьом, та на іх потенциял для розвитку туристикы і значыня для локальной спільноты. В будучым в сусідстві церкви плянувана єст реконструкция двох хыж з утровіньом музею лемківской каміняркы, з якой славне было Бортне.

В Ополи одбуде ся єдна з важнійшый в Польщы дебат о меншынах

О два тыжні, 23. і 24. вересня/септембра в Ополи одбуде ся єдна з важнійшый в Польщы дебат о меншынах. Конґрес о Меншынах, орґанізуваный Опольскым Університетом, єднат науку, політикы, соспільну практику, жебы побесідувати о вельокультуровости і місци меншын в Европі. Подія одбуде ся при участи чысленной ґрупы інституцийональных партнерів, гости з Польщы і заграниці, представників уряду влады, сойму, представників меншын з Польщы і з Европы та представника Комісиі Прав Чловека Орґанізациі Зъєднаных Наций. Вчас Конґресу одбуде ся тіж пленарне засіданя Спільной Комісиі Уряду на Нацийональных і Етнічных Меншын, одркыте для участників Конґресу. Темовы блокы дебаты будут тыкати м.ін. політикы державы взглядом меншын, охороны реґіональных языків, едукациі, громадяньскых прав, присутности меншын в медиях і політиці. Другій ден подіі буде рівно обнимал Форум публичной адміністрациі і черговы дискусийны панелі.

Баниця і Снітния – мож зголошати увагы до проєкту зміны місцевых плянів простірного заґаздуваня для тых сел

Війт Ґміны Устя Рускє інформує о вынесіню до публичного вгляду проєкту зміны місцевых плянів простірного заґаздуваня для сел Баниця і Снітниця. Документы разом з проґнозами влияня на середовиско сут доступны в Уряді Ґміны і на інтернетовым сайті ґміны. Каждый мешканец може запознати ся з проєктом і зложыти своі заувагы. Термін складаня уваг минят 1. жолтня/октобра тр. То важна нагода, жебы жытелі Баниці і Снітниці мали влияня на будуче заґаздуваня своіх сел.

Фот. Музей Дворы Карвациянів і Ґладышів в Ґорлицях