Сумар дня на 30. вересня/септембра 2025 р.

Приносиме вам сумар медияльной ґрупы ЛЕМ.фм+ на ден 30. вересня/септембра 2025 р.

В Украіні выголосили за блаженого русиньского священномученика

В суботу 27. вересня/септембра одбыла ся велика дія не лем для Мукачівской Грекокатолицкой Єпархіі. До села Білкы на Підкарпатю, в Украіні, пришли єпископы і духовенство з Украіны, европейскых держав і Америкы. В тот ден одбыло ся святочне выголошыня за блаженного священномученика Павла Петра Ороса. Торжественну Божественну літургію очолил Преосвященый Владыка Теодор Мацапула, мукачівскій єпарха во спілслужыню з кардиналом Ґжеґожом Рисьом, папскым леґатом та апостольскым нунцийом в Украіні Вісвальдасом Кульбокасом, многыма єпископами з Украіны і споза ней, як і сотками священників. В тым самым часі, коли в Білках проходила беатифікация, в Римі была авдиєнция, в рамках котрой Папа Римскій Лев XIV спомнул тоту дію. Беатифікация Петра Павла Ороса є великом історичном подійом для вшыткых грекокатоликів русиньской традииі, котрых Матерском Церквом є Мукачівска Єпархія. Як раз історична русиньска церков має з новым блаженным уж пят блаженных новомучеників – Теодора Ромжу, Павла Петра Ґойдича, Василя Гопка, Методия Домініка Тырчку і тепер – Петра Павла Ороса.

Вартіст во вшыткых малых языках

Языковы ресурсы то не лем тоты великы, популярны языкы – припоминат проф. Юстина Олько, координаторка европейского проєкту FOSTERLANG, котрого офіцийне одкрытя прошло в минулым тыжни. Цілю проєкту єст звернути увагу на вартіст локальной вельоязычности, котра обнимат тіж меншы, меншыновы і марґінализуваны языкы. Проф. Олько підкрислят, же клясичный підхід в языкознавстві зосереджат ся на языках, котры домінуют і іґноруют языковый капітал меншыновых спільнот. Баданя зас вказуют, же можливіст хоснувати локальны языковы вариянты підперат ліпше емоцийональне самопочутя і соспільны реляциі. Проєкт FOSTERLANG зачынат ся діаґнозом стану языків европейскых меншын, по котрій дослідникы і експерты опрацуют едукацийны, політичны і соспільны стратеґіі, жебы хоронити тоту языкову ріжнорідніст. Як подає проф. Олько – вымогом гармонійного функцийонуваня соспільности в зґлобализуваным світі єст, жебы узнати языкову і культурну одмінніст.

В Лабовій одкрыли постійну выставу меншынах реґіону

В суботу 27. вересня/септембра в Ґмінным Осередку Культуры в Лабовій одкрыли выставу пн. «Шляком Забытых Культур», котра вказує спільну спадковину Поляків, Жыдів і Лемків в Ґміні Лабова. Експозиция має постійный характер, так што при каждій нагоді, присутности в осередку культуру мож єй свобідні обзерати і чытати. Выстава складат ся головні зо знимок, котрым товаришат описы і історичны ескізы авторства історика др. Лукаша Поломского. Автором фотоґрафій єст Казімєж Фаловскій. Выстава «Шляком Забытых Культур» зреализувана была в рамках проґраму Етно Польща 2025 дофінансуваного з середків Міністра Культуры і Нацийональной Спадковины.

Варштаты для діти в Рускій Бурсі в Ґорлуцях – уж в найблизшу суботу!

Уж в найблизшу суботу, 4. жолтня/октобра, од самого полудня в Рускій Бурсі в Ґорлицях одбудут ся варштаты для діти. Малы артисты будут прошены помалювати собі кошельку. Орґанізатор забезпечат материялы, то є білы кошелькы і фарбы – старчыт прити. Вступ єст дармовый. Варштаты вела буде Олена Дуць.