Сут грошы, жебы підперти шлезскій язык

Шлезскій язык і культура можут рахувати на фінансову підпору зо страны Міністерства Нацийональной Едукациі. Грошы будут переданы на написаня проґрамів вчыня і підручників шлезского языка для шкіл та роботу науковців і языковых експертів. Поінформувала о тым в четвер 6. червця/юнія 2024 р. міністра едукациі Барбара Новацка.

«Забезпечыли сме уж на тот рік в буджеті фінансовы середкы на підпертя шлезского языка» – повіла в Катовицях на пресконференциі міністра едукациі Барбара Новацка. Два млн злотых мают быти переданы на підпертя шлезского языка, культуры і достоменности.

То одповід на вето президента Анджея Дуды в справі новелизациі уставы о нацийональных і етнічных меншынах та о реґіональным языку. Новелизация уставы мала надати статус реґіонального языка шлезскому языкови. Такій статус має в Польщы тепер выключні кашебскій язык.

Знаме, што істнує шлезскій язык

«Пан президент не буде в такій спосіб рішал о будуваню достоменности. Знаме, же она єст, знаме, же потрібує підпертя, знаме, што істнує шлезскій язык» – підкрислила Новацка в Катовицях.

«Сме сильном і гордом державом в Европейскій Уніі і не боіме ся повісти, же в Польшы жыют Кашебы, Лемкы, Білорусины і Шлезакы. Шлезскій язык єст реґіональным языком і повинен быти так само шануваный як кашебскій» – бесідувала міністра.

Tіж перед парома днями в Тыхах шефова МНЕ підкрислила, што зрыхтувана і ведена в Соймі посланкыньом Моніком Росом «устава, што мала узнати шлезскій язык за реґіональный, была сутьова для Шлеска, але тіж для цілой Польщы, котра розуміє ріжнорідніст та скомпликуваня істориі і достоменности».

Міністра повторила деклярацию посланкыні Монікы Росы, же коли президентскы выборы в будучым році выграт кандидат Громадяньской Коаліциі, то шлезскій язык буде уставово узнаный і буде вченый в школах.

«Введіня реґіонального языка до шкіл вымагат рыхтуваня – проґрамів вчыня, підручників, роботы науковців ци експертів. Тоты 2 млн зл буде медже інчыма передане на рыхтуваня того вшыткого, што буде потрібне до вчыня реґіонального языка» – поясняла посланкыня Кристина Шуміляс, ведуча соймовой Комісиі Едукациі, Наукы і Молодежы.

Як додала, в Соймі єст векшына, котра може черговый раз приняти уставу о шлезскым як реґіональным языку. «Приде такій част, же Полякы выберут президента, котрый таку уставу підпише, а мы уж ся до того моменту рыхтуєме» – підсумувала Шуміляс.

Шлезскіст загорозом для державы?

Шуміляс заапелювала до територияльных самоурядів, жебы спільні побесідувати о едукацийных можливостях, як нп. лекциі реґіональной істориі в школах в шлезскым воєвідстві.

29. мая 2024 р. президент Анджей Дуда заветувал новелизацию уставы о нацийональных і етнічных меншынах, котра узнає шлезскій язык за реґіональный язык. В комунікаті Канцеляриі Президента ПР написано, што піднимаючы такє рішыня, президент узнал, што вымогы закону «даючы можливіст узыскати шлезскым етнолектом статус реґіонального языка», не были сполнены.

«Не даючы ся выключыти гыбридовы діяня, якы можут быти підняты в однесіню до ПР, звязаны з войном веденом за східньом границьом, наказуют особливу дбаліст о захованя нацийональной достоменности. Охороні захованя нацийональной достоменности особливо служыт плеканя материньского языка» – подал президент.

Подля політолоґа др. Томаша Слупіка зо Шлезского Університету в Катовицях такє поясніня єст «черговым доказом на тото, же президент Дуда не знат і не розуміє Шлеска. Гіршого поясніня не дало ся найти. Пан президент, на жаль, черговый раз показал безграничный рівен іґноранциі в шлезскых справах. Вписал ся в пропаґандове молочыня, котре од долшого часу веде правиця. Того рода ведіня ся не пристоіт голові державы» – оцінил політолоґ.

Фот. @MEN_GOVPL