Першым лавреатом премії Pro Arte Ruthenorum став Володимір Микита

Як інфомровав нашу редакцію Андрій Манайло, першым лавреатом Націоналной премії за русиньске уменя імени Івана Манайла Pro Arte Ruthenorum став Володимір Микита.

На лавреата Микиту пропоновав Фонд підпоры гуманітного розвоя імени Федора Манайла. Володимір Микита є членом Союзу малярів Україны, Народным художником Україны, академіком Академії Уменя Україны і єдным із представителів підкарпатьской малярьской школы. Тот рік святковав 90 років.

Премію Pro Arte Ruthenorum вже передали

Світовый конґрес Русинів вєдно із Русиньскым націоналным самосправованьом міста Вац в Мадярьску на засіданю XV. Світового конґресу Русинів, котрый проходив у юлі 2019-го року в Любовняньскых купелях, засновали Націоналну премію за русиньске уменя імени Івана Манайла Pro Arte Ruthenorum.

„Кандідатура Володиміра Микиты є єднозначнов. Особность, жывотне і творче кредо у повній мірі одповідають крітеріям лавреата,“ пишуть основателі премії.

Позад пандемії премію лавреатови передали в Ужгороді 27-го авґуста 2021-го року. За Світовый конґрес Русинів і Русиньске націоналне самосправованя міста Вац премію передала голова Фонду підпоры гуманітного розвоя імени Федора Манайла Вікторя Манайло-Приходько.

Премія Pro Arte Ruthenorum складать ся з ґравірованого кріштальового погара з портретом Івана Манайла, діплому і фінанчной підпоры творчого діятельства на суму 200 000 форінтів у формі цертіфікату на купованя художных матеріалів.

„Дуже мі мило за таку высоку оцінку. Я все ся змагав у своїх творах указати правдивый жывот Русинів, їх світлу душу, псіхолоґію, скромность, міролюбство, богатство їх матеріалного і духовного світа. У тім я продовжовав традіції Федора Манайла, котрый у свій час быв моїм наставником, учительом, указав мі, як у творчости треба служыти своїй землі, своїм краянам, видіти велике у малому, отворяти сутность предметів, быти правдивым,“ повів Микита при перевзятю премії.

Володимір Микита

Волимир Микита (р. 1931) учів ся свому кумшту під веджіньом Йосифа Бокшая, Адалберта Ерделія ці Федора Манайла і є досправдовым наслідником традіцій меджівойновой підкарпатьской малярьской школы.

Має успіх як портретіста, автор жанровых сценерій, пейзажів і закутин. Творчу зрілость досягнув у 1960-ых роках, коли в його творчости появили ся головны штири темы: псіхолоґічный портрет, благородна сельска робота, філозофічный пейзаж і еколоґічный протест.

Етаповым став у творчости Микиты образ Ягнятко із 1969-го року. Од того часу на полотнах Микиты появлюють ся міцны селяньскы поставы, котры він наповнює внутрішнім дінамізмом творіня. Тыма образами Микита преставив умелецькым кругам совітьской Україны новый приступ до трактованя тем традічного сільского жывота.

Ґалерію портретів Володиміра Микиты одкрывать лірічне полотно Моя мамка із 1967-го року, по котрім зробив дакілько портретів сучасників як Художник Манайло, Художик Контратовіч ці Хірурґ Фединець. Портрет Манайла поставив Микиту на переднє місце серед выдатных майстрів сучасного філозофічного портрету.

Пейзажы Микиты суть так само незвычайныма. Найдеме в них дінамічне зображіня карпатьскых гір, протест проти насилства чоловіка односно землі, а так само протест проти бездуховности сучасной сполочности.

Володимір Микита мав і вызначну роль в културнім жывоті Підкарпатя остатніх років совітьского режіму і періоду незалежной Україны.

За свої умелецькы досягненя быв удостоєный названями Народного художника Україны, члена корешпондента і академіка Академії умень Україны а так само став у 2001-ім році лавреатом Премії Штефана Чепы за вызначный вклад до русиньской културы. І то зато, бо він так само мав вызначну роль в русиньскім народнім возроджіню на Підкарпатю.

За ініціатівов Володиміра Микиты в роках 1989 – 1990 в Ужгороді было засноване Общество Русинів. Окрем того быв участником дакілько Світовых конґресів Русинів, котры проходили у бывшій Югославії, Пряшові, у Празі.  Почас 5-го Світового конґресу Русинів, котрый проходив у 1999-ім році, орґанізовав Володимір Микита ретроспектівну выставку русиньского уменя.

„Гордый єм, же-м Русин, і страшно люблю свій народ. Желаю премії имени Івана Манайла одкрывати новы мена достойных сынів русиньского народа. Най тота премія буде на хосен зміцніня і розвоя русиньской културы навсе,” говорить лавреат.

ТЕКСТ НАПИСАНЫЙ В ПРЯШІВСКЫМ СТАНДАРДІ РУСИНЬСКОГО ЯЗЫКА