Медияльний представник підкарпатского воєвідства Томаш Лейко поінформувал, же Підкарпатя отримат більше як 39 мілийонів евро на захороніня забытків. Грошы будут переданы з Реґіонального Операцийного Проґраму. Останут перезначены м.ін. на консерваторскы роботы та закупліня стародруків.
Першы конкурсы, котрых ціль то захороніня культурового дідицтва, будут оголошены в третім кварталі того рока. Проєкты можут складати м.ін. самоуряды, інституциі культуры, позаурядовы орґанізациі, або реліґійны спільноты.
Т. Лейко зазначыл, же з того фонду не будут фінансуваны і спераны проєкты будовы од основ новой культуральной інфраструктуры. Грошы не будут тіж перезначаны на выставы ци культурны фестівалі.
Кєд іде о лемківскє або повязане з Лемками дідицтво в підкарпатскым воєвідстві, вписане в державний реґістер забытків, вымінити можеме напр.:
- воєнны цмонтері в Грабі,
- церкви (некотры тіж з дзвінницами, або прицерковныма цмонтерями) в Котани, Крампній, Мысцові, Святкові Малій, Святкові Великій, Дошници, Перегримці, Гырові, Вільхівци, Тыляві, Дальові, Завадці Рыманівскій, Королику Волошскым, Команчы, Радошыцях, Репеди, Смольнику, Щавным, Вислоку Великым, Туряньску, Морохові, Одрехові, Красні, Ванівці, Ріпнику, Близнянці, Гвоздянці, Бонарівці, Опарівці, Балутянці,
- деревяны загороды в Вільхівци, Зындранові, Смольнику,
- забудовы Дуклі, Івонича, Рыманова, Санока (в тым комплекс церковной забудовы з плебанійом),
- камінний міст в Вільхівци,
- вілла в Дошні,
- стация в Новым Лупкові, Микові, Смольнику, Воли Миховій,
- узкоторова желізниця і стация в Репеди.
Найпильнійшых робіт вымагат церков св. Михала Архангела в Туряньску, яка од 2013 рока находит ся на Листі Світовой Спадковины ЮНЕСКО. То церков, яка представлят примір клясычной лемківской церковной архітектуры, а невеликы дотеперішні ремонты вказуют єй автентычніст. В середині церкви находит ся вынятковий розпис – вказує м.ін. як великє было привязаня Лемків до віры. На єдным з представлінь видиме Ісуса Христа, приходячого до лемківской хыжы… Консервациі вымагают малярскє прикрашыня, по части іконостас, олтарі, іконы, в аварийным трибі ратувати треба епітафіі, малюваны олійні, переховуваны в олтари. Треба запроєктувати новы выгляды, теперішні походят з повоєнного періоду, продолжати роботы при основaх церкви та церковным огороджыню і выпосажыти церков в одповідній для ранґы объєкту алярмовий систем.
Гев можете сой пообзерати церков в Туряньску, а в нашых подкастах находит ся проґрам в цілости посвячений тій церкви – за тым мотузком.