Поворот домів Ольгы Бознаньской?

Ольга Бознаньска то найвыдатнійша польска малярка періоду Молодой Польщы. Світова артистка. Вродила ся в Кракові, вмерла в Парижы, творила в Мюнхені, долгы рокы в Парижы, кус в Кракові. Был момент, же жыла на Лемковині.

Малярка выпрацувала ориґінальный портретовый стиль, єй образы окрисляны сут шедеврами портретовой штукы. В роботах зосереджала ся на твари моделя, оддавала стан його психікы, настрій хвилі і приметы характеру. Інтимніст, атмосфера мелянхоліі з єдной страны, а з другой – непокій, емоциі, учутя. Портреты Бознаньской од все інтриґували. Не вказуют банальной красы, а емоциі і характер особы, правду о ней. Знала высвітлити цілу психіку моделя через схоснуваня малярскых середків. Портретувала своіх ближніх – з тілом і душом. Оддавала портреты – явиска.

Ціны за образы Ольгы Бознаньской ідут сучасні в десятках, аж і сотках тисячів злотых. А в часах, коли была молода, не могла ани студиювати на краківскій Академіі Красных Штук, за высоком школом мусіла іти до Мюнхену.

Нич пришло самодільне жытя в популярных европейскых містах артистів, было іщы дітинство під крылами (над)опікунчых родичів – Адама Бознаньского і Євгеніі Мондан, Французкы. Отец маляркы был інжынєром будівництва. Ольга Бознаньска вродила ся в 1865 році в Кракові. Два рокы по єй народинах отец выбудувал для них в Кракові хыжу. Вєдно з матірю Євгенійом дбали о едукацию Ольгы і єй о три рокы молодшой сестры Ізабелі. Першом іх учытельком была матір, была дипломуваном ґувернантком, рисувала для приємности.

Атмосфера родинной хыжы помогла будучій артистці в єй розвитку. Родиче Ольгы были выедукуваныма людми, з пошаном для артистичной і науковой роботы. Адам Бознаньскій радо смотріл на заінтересуваня штуком малой Ольгы, сам был членом Товариства Приятелів Красных Штук в Кракові. Професийні занимал ся будівництвом, м.ін. кєрувал будовом кругового пеца в Плазі, але скорше – в 70. роках ХІХ был заанґажуваный при будові лупківксого тунелю, што лучыт русиньску Полату з Лупковом.

«Санок, Щавне, Куляшне, Лупків – тоты місцевости Ольга запамятала з дітинства» – пише в автобіоґрафіі Бознаньской Анжеліка Кузьняк. «Адам Бознаньскій робил товды як інжынєр при будові Першой Угорско-Ґалицийской Желізниці. Лучыла австро-угорксы провінциі по двох странах Карпат. Під самым хырбетом гір выбрали тунель долгости штырістох метрів. До кінця жытя Адама на стінах його ґабінету (…) вісіло вісем фотоґрафій лупківской желізниці» – чытаме.

По закінчыню будовы транскарпатской желізниці Бознаньскы вернули до Кракова. Ольга Бознаньска жыла пак уж медже Краковом, Мюнхеном а Парижом. Вмерла в 1940 р. в Парижы. Ци епізод прожываня Бознаньскых на Лемковині мал дакє влияня на творчіст великой маляркы? Радше вантпливе, хоц трафляют ся в доробку Бознаньской тіж пейзажы. Што цікаве, то не творила іх на замовліня і не на выставы, і зато композициі сут свобідныма, експресийныма роботами, в котрых артистка могла сой позволити на векшу свободу і творчу одвагу. Може то ехо легкости бескідскых вершків, тремтячых потоків, безстарунковых дітячых років прожытых близко натуры? Особливым поворотом домів?

Головно портреты, серед них і тоты, што добрі знаны шырокій публиці, але тіж натюморты – невеликы, ескізово малюваны композициі, виды квітя, за котрым артистка пропадала і котре все было в єй працовни, мож обзерати в ґорлицкій Ґалериі Штукы Двір Карвациянів іщы до 20. жолтня/октобра тр. в рамках выставу «Ольга Бознаньска – выстава з Нацийонального Музею в Кракові».

Ольга Бознаньска была членкыньом Товариства Польскых Артистів «Штука», Société Nationale des Beaux-Arts, Польского Літературно-Артистичного Товариства в Парижы, а тіж International Society of Sculptors, Engravers and Painters в Лондоні.

Своі роботы, за жытя, презентувала в Польщы, Зъєднаных Штатах Америкы і по цілій Европі, м.ін. в Берліні, Мюнхені, Празі, Лондоні, Парижы, Відни, Амстердамі, Венециі. Вельократно была гонорувана нагородами, м.ін. медальом на медженародній выставі в Мюнхені (1905 р.), французскым Орденом Почестного Леґіону (1912 р.), Grand Prix на Выставі Expo в Парижы (1939 р.) ци ордером Polonia Restituta (1938 р.).