Сумар дня на 6. марця 2024 р.

Приносиме вам сумар медияльной ґрупы ЛЕМ.фм+ на ден 6. марця 2024 р.

Вчыня шлезского языка в школах іщы пізнійше?

Віцеміністер нацийональной едукациі Катажына Любнауер повіла вчас дебаты «Ученик-едукация-будуче», яка прошла в понедільок 4. марця в Пєкарах Шлезскых, же радше аж в вересни/септембри 2026 рока шлезскій язык може трафити до шкіл як додатковый предмет. Дотепер за реальну дату вказувано вересен/септембер 2025 рока, о кілько парлямент прийме зновелизувану уставу, а президент єй підпише. Узнаня шлезского языка за реґіональный язык то єден з соткы конкретів на сто днів урядуваня Дональда Туска. Черговый проєкт уставы в тій справі трафил до Сойму кінцьом січня/януара тр. Мал быти розсмотрюваный на соймовым засіданю, котре зачало ся днес, але в порядку 7. засіданя Польского Сойму Х каденциі дармо глядати одповіднього пункту. Проєкт зміны уставы о нацийональных і етнічных меншынах та реґіональным языку тыкаючый наданя статусу реґіонального языка шлезскому языкови зложыла посланкыня Моніка Росса, актуальный стан, є такій, што по заопініюванію проєкту м.ін. Леґісляцийным Бюром і Бюром Соймовых Анализ звернено ся до внескодавці дополнити узасадніня змін в уставі.

Коли основают Інститут Языковой Ріжнорідности Польщы?

28. лютого/фебруара в Міністерстві Культуры і Нацийональной Спадковины прошла консультацийна стріча в звязку з плянами покликаня новой інституциі культуры посвяченой охороні ріжнорідности языковой спадковины Польщы. Інситут Слявістикы Польской Академіі Наук репрезентували м.ін. др габ. Ніколь Доловы-Рыбіньска, проф. інституту, др Тимотеуш Круль і др Пьотр Шатковскій. Є то покля што концепцийный етап – іде о покликаня інституциі, котра підперала бы языкы незалежно од іх правного статусу (напр. вілямівскій ци шлезскій язык фурт недождали ся отриманя статусу реґіонального языка, а тото ґарантувало бы ім системову поміч). Нова інституция мала бы давати мериторичне, фінансове і орґанізацийне підпертя для вшыткых языковых одмін.

Одкликаня члена СКУтНіЕМ за ормяньску меншуну

Міністерство Внутрішніх Справ і Адміністрациі поінформувало о початку процедуры консультуваня зміны в складі Спільной Комісиі Уряду та Нацийональных і Етнічных Меншын. Выникат то з факту, што был зложеный внесок о одкликаня представника ормяньской нацийональной меншыны зо складу той Комісиі. Орґанізациі, якы репрезентуют ормяньску меншыну, і котры протягом послідніх 5 років были бенефіциєнтами дотаций Міністра Внутрішніх Справ і Адміністрациі на реализацию задач, котрых цілю є охорона, захованя і розвиток культурной достоменности той меншыны, мают заняти становиско што до засадности особовой зміны в Комісиі. По закінчыню консультаций міністер може выступити до Презеса Рады Міністрів з внеском о зміну в складі Комісиі. Подібна процедура проходила минулого рока, на внесок части лемківскых орґанізаций о одкликаня др Мирославы Копыстяньской зо складу Спільной Комісиі Уряду та Нацийональных і Етнічных Меншын, закінчена без успіху.

Заказ хоснуваня телефонів в церкви

Єпископы трьох єпархій Украіньской Грекокатолицкой Церкви в Польщы выдали декреты для священників і діаконів, в котрых заборонили хоснувати вчас богослужынь і сповіди смартфонів, таблетів ци інчого діґітального ґратя. В оціні єпископів хоснуваня того рода ґратя пішло уж так далеко, што треба было го уреґулювати декретами. Ординарий ольштыньско-ґданьской єпархіі єпископ др Аркадий Трохановскій подал Польскій Пресовій Аґениці, што єдно выдавництво достосувало до мобільной версиі цілу літургію та часослов, котрый в книжковій версиі є скомпликуваный до хоснованя його порядку, зато священникы охочо сігали до діґітальных версий ци то в однесідню до літургічных книг ци в однесіню до бревіария. Трафляло ся єднак, што духовны хоснували телефоны до робіліня тзв. selfie. Єпископів непокоіл тіж факт, што вчас літургіі на телефон могли приходити ріжны повідомліня, котры деконцентрували священників. Заказ хоснуваня телефонів ци таблетів не обовязує вірных.

Фот. www.facebook.com