23-ій марец є записаный в русиньскім календарі як Світовый день Русинів. Тото свято было схвалене у 2017-ім році Світовым конґресом Русинів, котрый проходив у хорватьскім Осієку.
Дата была выбрата на день, коли закінчів ся 1-ый Світовый конґрес Русинів, якый проходив 22-го аж 23-го марца 1991-го року в Меджілабірцях і його головным орґанізатором была Русиньска оброда. Участныма были втогды представителі Русинів з втогдышньой Чехословакії, Польщі, іщі все Совітьской Україны, Северной Америкы і втогдышньой Югославії.
Зачаток возродного руху
1-ый Світовый конґрес Русинів наштартовав новодобый возродный процес Русинів во вшыткых областях културно-сполоченьского і хрістіаньского жывота в окремых державах.
На конґресі в Меджілабірцях його участници здобыли першы інформації о жывоті Русинів в окремых країнах, надвязали першы меджінародны контакты і договорили ся на конкретній сполупраці. За найосновніше той стрічі мож брати то, же Русины встановили собі смілы конкретны цілі і поступы, як досягнути вызнаня і зрівноправніня Русинів у своїх країнах.
Офіціалны святкованя затля лем раз
Хоць Світовый день Русинів быв выголошеный у 2017-ім році, затля офіціално святковав ся лем раз. Было то у 2019-ім році.
Світова рада Русинів вєдно із Русиньсков обродов на Словеньску і містом Меджілабірці дня 23-го марца 2019-го року зорґанізовала в Меджілабірцях святочну академію, котров собі Русины припомянули 28-му річніцю од проходжіня 1-го Світвого конґресу Русинів а вєдно з тым торжествовали і Світовый день Русинів.
Академія зачала в пополідняйшых годинах при памятній таблі, котра є на Домі културы в Меджілабірцях, значіть будові, де конґрес у 1991-ім році проходив. На події брали участь Русины із Словакії, Польщі, Мадярьска, Румунії і Сербії. Пак проґрам продовжовав в просторах Містьского уряду в Меджілабірцях. Участь брав і председа Світового конресу Русинів Штефан Лявинець.
Тот рік жадны святкованя оголошены не были. Світ боює проти пошырьованя нового тіпу коронавірусу і так бы ани не было молжливе робити даякы културно-сполоченьскы події, кедьже суть у векшыні держав заказаны.
Окрім Світового дня Русинів окремы членьскы державы мають выбраты і свої локалны дні Русинів, котры одказують на даяку історічну дію, яка є повязана в тій державі з Русинами.
ТЕКСТ НАПИСАНЫЙ В ПРЯШІВСКЫМ СТАНДАРДІ РУСИНЬСКОГО ЯЗЫКА