Естоньска рана або селектівный штандарт

Покля кормань од Европской унії будуть тримати люди як Кая Каллас, пак тяжко надіяти ся Русинам, же за їх права на Україні поставить ся Брусел. Не сьме предсі тісячі кілометрів од Европы жыючі Уйґуры.

В понедільок 23-го юна засідала в Бруселі Рада Европской унії про загранічны діла. Засіданя пак скоментовав мадярьскый міністер загранічных діл Петер Сійярто, котрый высловы підпредсидателькы Европской комісії і высокой представителькы Европской унії про загранічны діла – Каї Каллас, означів за „шкандал“. Додав, же за свою єденадцятьрічну карьєру міністра чув од естоньской політічкы єдно з найгрубшых речінь.

Шеф мадярьской діпломації на засіданю знова акцентовав, же по правах мадярьской меншыны на Україні і далше талабать ся. Сійярто мав бісідовати о тім, же Українці Мадярів уж десять років поважують за дураків, і десять років не вертають права мадярьскій меншынi, бо думають, же членьскы державы Унії і Брусел будуть робити достаточный тиск на Мадярьско, жебы ся зрекло свойой протестной позіції, значіть блокованя Україны.

За словами мадярьского міністра загранічных діл мала Кая Каллас реаґовати словами: „В рамках Европской унії храниме права меншын, не мімо ньой.“

Окрім того, же ся сам прикланям ку словам Петра Сійярто о „шкандалі“, мушу сконштатовати, же Кая Каллас, якбач засліплена лем єднов ідейов – Україна в ЕУ, будь не знать о тім, што Унія робить, або кедь знать, пак на засіданю повіла до небе кличучу лож.

Арґументів, котры свідчать проти Каї Каллас, є веце. Мадярьско і Словакія вступовали до Европской унії вєдно – 1-го мая 2004-го року. Брусел перед вступом ясно дав знати Словакії, же покля не вырішыть мадярьско-словацькы односины, права Мадярів на Словакії, што жадали із Будапешту, членство ся про Братіславу може опізнити. Ани єдна країна іщі в Унії не была, наперек тому Брусел жадав выповнити меншыновы претензії, котры односно Словакії підняло Мадярьско.

Кебы ся Унія не занимала меншынами мімо Унії, пак бы не могло існовати ани блокованя приступовых переговорів про Северну Македонію з боку Булгарії. Брусел бы не інштруовав Скопє, же то має вырішыти, але інштруовав Софію, же то не є причіна на блокованя.

В минулости ку жадній країні, котра хотіла кандідовати, не приступало ся із тако сліпотов і єднозначным „за вступ“.

Але можеме іти іщі далше. Бо приклады, же Унія має намагу хранити права меншын, існують докінця мімо Европу. Мімо країн, котры мають кандідатьскы амбіції.

Так собі можеме взяти, наприклад, Резолуцію Европского парламенту із 17-го децембра 2020-го року о примусовых роботах і сітуації Уйґурів в Уйґурьскій автономній области Сін-тьян (Кітай). Або Резолуцію Европского парламенту із 8-го мая 2025-го року о порушованю реліґійной слободы в Тібеті (Кітай). А такых прикладів бы было веце.

Самособов, даремно бы сьте глядали будьяку резолуцію, котру бы прияв европарламент в одношіню ку Русинам, бо тісячі кілометрів од нас жыючі Уйґуры і Тібетяны мають до Брусела ближе як в Европскій унії і в кандідатьскій країні жыючі Русины.

Але вернийме до темы. Владу Віктора Орбана можеме крітіковати за много діл, но в тім нє. Орбанова влада не робить нич інше, што робила і в минулости, і вдяка чому досягла про свої комуніты реалны резултаты. Будапешт хранить права свойой народностной меншыны в іншій державі. Мадярьско є приготовлене блоковати переговоры, покля не досягне своє. То не є дашто, што бы сьме мали крітіковати, то правилна політіка державы односно свойой комуніты, яка жыє за граніцьов. І з того бы собі мали брати приклад і іншы країны.

Єдиным розділом меджі минулостьов і сучасностьов є, же в минулости ку жадній країні, котра хотіла кандідовати, не приступало ся із таков сліпотов і єднозначным „за вступ“ іщі скоріше, як тота країна сповнила вшыткы условія.

Довогодобо можеме бісідовати о селектівнім штандарті, котрый платиь про Україну. Про іншы кандідатьскы країны ани днесь не платить. Спомяньме собі на країны западного Балкану. І тот селектівный штандарт не є лем в припаді Каллас. Не є то лем естоньска рана. Кая Каллас то лем теперь высловила. Тото, што мы давно видиме.

Лемже вєдно з тым надії Русинів, же реално дашто порішають в рамках приступовых переговорів з Українов, барз слабнуть. Скоріше буде Брусел тискати на права Уйґурів.

Статя была написана як коментарь „Вступне до контроли“ лемківского радія lem.fm. Жрідло фотоґрафії: Pixabay.com.