На краківскым рынку Лемкы заколядували (реляция + знимкы)

3. січня/януара т.р. краківскій рынок здомінували більшы і меньшы лемківскы колядникы. Вісем ґруп з ріжных шкіл ґорлицкого повіту выступило на Головным Рынку в Кракові в рамках Перегляду Колядничых Ґруп, орґанізуваных рік-по-рік Стоваришыньом Руска Бурса. Тогорічне – на запрошыня Малопольской Туристичной Орґанізациі та фірмы Артім – проходило в славным польскым королівскым місті.

Переважні, малы колядникы – ученикы лемківского языка, зо своіма учытелями, збераны сут по селах і привожены до Руской Бурсы. Доізд тырват коло годины, часом більше, в залежности од трасы. О кілько давнійше треба было го о вельо більше, жебы позбераты діти зо шкіл в Ґладышові, Устю Рускым, Ганчові, Высові, а по дорозі іщы заіхати до Бортного, так од парох остатніх років не треба уж цілого передполудня, жебы дотерти до Бурсы. То не зато, же автобусы ліпшы і скорше іздят, а лем зато, же діти уж єст так вельо, же треба замавляти не єден, а два – часом окремий на сам Ґладышів, одтамале репрезентация єст все барз чысленна, а другій для решты сел. І хоц переізд єст коротший, то і так на тілько долгій, же в одчутях діти сміло мож го рахувати як прогульку, з обовязковым співом по дорозі і необхідном мериндьом. Но, того рока уж не было вантпливости, же выізд на бурсяне колядуваня буде фест прогульком – та лем з Ґорлиц до Кракова іхат ся мінімум 2 годины, а де іщы дорога нарп. з Высовы або Баниці до Ґорлиц? А для такых предшколяків то певно і з іхнього Бортного не єст аж так близко до Ґорлиц. Бо і предшколякы зрыхтували ся до колядуваня. Того рока уж не два, а три (!) автобусы треба было наняти. Лем в єдным лишыло ся пару свобідных місц. А треба ту раз іщы зазначыти, же колядниками сут діти і молодіж, якы берут участ в додатковых занятях – лекциях лемківского языка. Значыт, же фурт більша єст потреба в соспільстві знаня свого языка в його літерацкым виді?

Найперше колядникы, а было іх разом з опікунами коло 150 осіб, облечены в традицийны строі (єден з колядників, якій был позбераний в автентичны холошні, чугу, леняню кошелю і капелюх, што кус был зачыпляний, хыбаль ся му тото любило ;)), перемашерували од Барбакану, через Фльорияньску улицю на Головний Рынок в Кракові. Якє же было зачудуваня тых десяток осіб, якы миняли кольорову, розспівану дружыну колядників – прецін то уж по святах! Але коли вслухали ся докладнійше, то чули, же не в польскым языку співали колядникы, же то якоси інакше. І фотоґрафували, нагрывали звук, крутили фільмы, робили навет модны сельфі на фоні колядників або просто приставали і якоси так, аналоґово ся призерали, але за то з якым заінтересуваньом!

Пришовшы на Головний Рынок, по привитаню орґанізаторами і Павлом Малецкым, ведучым Стоваришыня Руска Бурса, на естраді Різдвяного Ярмаку зачал ся властивий Перегляд Колядничых Ґруп, якій вела Моніка Тылявска. Найперше запрезентувала ся наймолодша ґрупа – предшколякы і ученикы основной школы з Бодаків і Бортного, якых зрыхтували: учытелька лемківского языка Орина Гутиряк і імост Мария Цідило. Дальше выступили ученикы з основной школы кляс 1-3 в Ґладышові, якы прирыхтувала учытелька Варвара Дуць, котра окрем той ґрупы, під свойом опіком мала іщы три: ґрупу з кляс 4-5, окрему з 6 клясы і ґрупу ґімназистів в Устя Руского. Выступила тіж чысленна ґрупа діти зо шкіл в Ганчові і Баници, яку прирыхтувала уытелька Анна Рыджанич. Єндым з останіх был выступ ліцеалистів з І. Загальноосвітнього Ліцею ім. М. Кромера в Ґорлицях. Молодіж своє співаня зрыхтувала сама, під ведіньом матуристкы Мариі Дубец.

Выступы колядничых ґруп не ограничали ся лем до співаня, были то цілы розписаны представліня, з вінчуванями та реліґійном і народном науком, якы з перенятьом рецитували діти. Дало ся видіти, же в декотрых дримлют акторскы таланты, з одданьом входили в ролю Жыда, старой бабы ци чорта… Краківскє колядуваня закінчыл выступ бурсяной Терочкы під кєрівництвом Андрия Трохановского.

Треба было міцного здетермінуваня, жебы в вітри, морозі і задуяві, якы фурт ся утримували, выстояти ціле колядуваня. Вірте або ні, але і такы особы ся нашли. Вельо ся затримувало, хоц на хвилинку, втікаючы до теплого, жебы хоц через пару минуток послухати рускых коляд од рускых діти.