Нічне позераня на мышпергачів в маластівскій церкви

В найблизшу неділю, 30. квітня/апріля 2017 р., в лемківскым селі Маластів буде мож посмотрити на мышпергачів. На тоту нетипову подію, як орґанізаторы, просят довєдна Польскє Товариство Приятелів Природы «pro Natura», Римокатолицка Парохія в Маластові та уряд Ґміны Санкова.

На подію, яка зачне ся о 19.00 год., орґанізаторы просят до теперішнього костела (давной грекокатолицкой церкви свв. Космы і Даміана), де під повалом святыні находит ся скуписко хороненого, рідко стрічаного ґатунку мышпергачів. Обсервация проходит з нагоды закінчыня ремонту даху церкви, якій зачал ся початком 2017 р. і такой тепер завершыл.

Хоронений рід мышпергачів, якій можеме стрітити в Маластові, то нічниця велика. Тот ґатунок є в Польщы під охороном од 21 років і окрисляний є як єден з найменшых прожываючых в тій части Европы. Тоты звірята можут быти долгы на 7-8 цм, а важыти од 25 до 40 ґ (меншы і легшы сут прим. підковці малы, якы розмірово сігают лем до 40 мм). Рахує ся, же під повалом маластівской церкви разом находит ся 300 мышпергачів з ґатунку нічниці великой, вага якых то приблизно 10 кґ. Маластівскє скуписко мышпергачів є єдным з векшых на Лемковині, хоц не єдиным. Припоминаме, што мышпергачы замешкуют м.ін. повалу грекокатолицкой церкви свв. Петра і Павла в Креници.

Подібні як в креницкій святыни, ремонт даху в Маластові был можливій завдякы тому, же храм остал перше вписаний на листу хороненой обшыри Натура 2000, што допомогло опікунам церкви позыскати потрібны фонды, без котрых модернізация даху правдоподібно быне прошла. Згідно з правом, того рода ремонтовы роботы можут быти ведены лем вчас неприсутности мышпергачів.

Храм презентує типовий для ХІХ ст. йосифиньскій стиль сакрального будівництва. За Шематизмом Всего Клира Руского-Католического Богомъ спасемой Епархіи Перемышльской на годъ отъ родж. Хр. 1879, в селі прожывало 375 рускых душ. Дочырніма храмами до маластівского были церкви в Ропици Рускій (614 душ) і в Панкній (817 душ). Дальше в шематизмі чытаме, што нову мурувану церков в Маластові побудувано в 1805 р., на латиньскій лад. Аж в 1864 р. стараньом товдышнього пароха на дах дано три бані, устроєно новий іконостас, одсунено великій престіл од стіны та помалювано цілу церков внутрі. По выгнаню Лемків в 1947 р. церков остала перенята в хоснуваня римокатолицкого костела, а три рокы пізнійше в селі ериґувано римокатолицку парохію. В середині церкви находит ся таблиця з інформацийом, што днешній святий католицкой церкви папа Йоан Павел ІІ (Кароль Войтила), вчас путуваня в 50. роках ХХ ст. по Низкым Бескіді, переночувал єдну ніч в Маластові, а рано одслужыл Божеску Літургію. В 1991 р. храм вписано до державного реґістру забытків.