Александер Духнович в 150. річницю смерти в радию ЛЕМ.фм – понедільок 30. марця 2015 р.

30. марця проходит річниця смерти єдного з найвыдатнійшых будителів-просвітителів русиньского народу – Александра Духновича. Был ґеніяльным педаґоґом, поетом, драматурґом, мыслительом, істориком, діячом та публицистом. І што найважнійше, бо дале єст – єдным з найважнійшых символів русиньского одроджыня.

То йому дякуєме за составліня першых літературных альманахів та підручників писаных по русиньскы, серед котрых находили ся ґраматыка ци педаґоґічний підручник для учытелів. То він є авотором бодай найпопулярінйшого молитовника Хліб души, окрем того выдал тіж інчы катехізмы і молитовникы. Він опрацувал нашы першы календарі-місяцьословы. Лишыл по собі велику спадщыну драматурґічных текстів, вершів, афоризмів, патріотычных медитаций і басні. Написал вельо історычных текстів (част выдрукуваных посмертні). Основал в Пряшові товариство зосереджаюче сучасні жыючых му творців. Был выдавцьом, прекладачом. То, вкінци, йому завдячаме написаня пречудных слів гымну Подкатраптскіі Русины, оставте глубокій сон і несмертельну уж фразу Я Русин был, єсмь і буду, я родился Русином… з пісні Вручаніє.

Александер Духночив вродил ся 24. квітня 1803 рока в Тополи, вмер 30. марця 1865 рока в Пряшові. Його особі посвяченых было вельо книжок та дописів. В вельох місцях поставлено його памятникы, напр. в Севлюшы, Колочаві, Пряшові, Хусті, Поляні ци рідній Тополи і навет в Клівленд (ЗША). Його іменом на початку ХХ ст. было назване єдно з найважнійшых культурных товариств на Підкарпатю – Товаривсто ім. А. Духновича. В Пряшові діє єдиний професийональний русиньскій театр – Театр ім. А. Духновича, признавана єст Премія ім. А. Духновича за русиньску літературу, як тіж орґанізуваний є конкурс деклямациі русиньской поезиі, прозы Духновичів Пряшів, а 2003 рік рішыньом ЮНЕСКО признаний был Роком Духновича празднуваным во вшыткых державах, в котрых жыют Русины.

Більше про жытя, творчіст і знаменитіст А. Духновчиа дознате ся през цілий ден в радию ЛЕМ.фм. Специяльні для вас будеме днес емітувати проґрамы, посвячены тому, бодай не найвыдатнійшому гуманісті Русинів, якого самы Русины признали собі за духового отця іщы за його жытя.

Понедільковий проґрам в радию ЛЕМ.фм збогачений буде о проґрамы:
– 10.30 – З лемківского архіву Александер Духнович
– 11.00 – А ЯК…? – Дальова, Александер Духнович
– 17.00 – З лемківского архіву
– 18.00 – А ЯК…?
– 21.15 – Александер Духновіч – Великый сын русиньского роду
– 21.45 – Слуховиско – поезия А. Духновича