То уж якраз 29 років, што жытелі Закарпатьской области Україны голосовали в референдумі, в котрім ясно выразили, же хотять быти частьов незалежной Україны як автономна область. Покля не є в конштітуції записане як средство вырішованя анкета, пак бы ся было треба тримати референдума.
Портал Mukachevo.net недавно приніс резултаты анкеты, котру робив Фонд демократічны ініціатівы імени Ілька Кучеріва в рамках проєкту Форум розвитку Закарпатьской области Re:Open Zakarpattia. Значіть, не так цалком приніс резултаты. Приніс статю лем о тім, же подля споминаной анкеты лем 3 проценты жытелів той области бы хотіло федералізацію Україны і лем єдно проценто підтримує сепаратізм.
Наперед собі треба ясно повісти, же жаден сепаратізм реално ниґда не існовав в тій области, або, ліпше повіджено, жадна підпора сепаратізма в тій области ниґда не існовала. Сепаратізм собі выдумав Київ і доста довгу добу, по 2014-ім році омного голосніше, служыть сепаратістічна карта лем на діскредітацію „неприятеля“, розумій Русинів. Уж много раз сьме чітали о тім, же русинство, русиньскых рух, Русины обще – то рука Москвы і средство сепаратізма.
Тото пишуть якбач на пожадавку Києва україньскы журналісты, котрых скоріше мож бы было назвати пропаґандістами. Нажаль, на київскый наратів о русиньскых сепаратістах якбач уж пристав і споминаный протал, котрый в статі, в назві котрой ся пише, же на Закарпатю майже не суть сепаратістічны настроїня, дав як головный образок фотоґрафію, на котрій є єден русиньскый приятель чеського презідента Мілоша Земана з русиньскым флаґом на якійсь проросійскій демонштрації в Чеській републіці.
Нич то, же актівіты того чоловіка не мають нич з русиньскым рухом, же фотоґрафія є з Прагы. Просто жадны факты не мінять нич на тім, же якраз тота фотоґрафія была найліпша ку статі о соціолоґічнім баданю в Закарпатьскій области. Чом? Бо є там русинискый флаґ, чоловік є на Україні выголошеный сепаратіста і є Русин. Зато то найліпша фотоґрафія, котра атакує першу сіґналну мозґу чітателя, жебы было ясне, хто суть сепратісты.
Но на то сьме уж так якось звыкнены, і так скоро ся на тім мінити якбач нич не буде. А і так, тото найосновніше є в дачім іншім.
Наприклад в тім, же Українці собі выдумали сепаратізм в Закарпатьскій области Україны, і теперь собі роблять анкеты, жебы самы себе пересвідчіли, же лож є досправды лем лож, хоць є стораз повторяна.
А так само є важным іщі і то, же жадна анкета нич не мінить на резултатах референдума із 1-го децембра 1991-го року, котры Київ протиправно доднесь не выповнив. Припомяньме собі, же автономія в рамках Україны – значіть жаден сепаратізм, лем векшы права области, дістала найвекшу підпору, 89,7 процента, в Ужгородьскім районі, і найменшу, 54,1 процента, в Рахівскім районі. Всядыль мала над 50 процент, і найчастіше понад 80 процент в окремых районах.
Но, чудуй ся світу, на автономію Закарпатьской области ся в анкеті нихто не звідав, лем на федералізацію, чому не каждый мусить розуміти, а головно, федералізація цілой Україны не є тото саме, што штатут автономії про Закарпатьску область, яку одголосовали жытелі той области без різніці народностного походжіня – ці то были Русины, Мадярі, Українці, Румуны, ці будьхто.
А іщі такый детайл. Хто ся днесь признать в анкеті ку сімпатіям односно федералізації і буде рісковати, же рано го зобудить дурканя СБУ?
Є добрі, же собі на Україні зробили анекту, в котрій ся пересвідчіли, же закарпатьскый, або русиньскый сепаратізм є лож. Мали бы собі іщі усвідомити, же то їх властна лож. Лем не знам, як нам го теперь будуть приписовати.
На другім боці платить, же покля іщі не є Україна анкетова демокрація, покля в ній платять законы, пак ся жаднов анектов не збуде Київ обовязку вырішыти проблему референдуму з 1991-го року так, жебы не талабати по своїм основнім законі – конштітуції.
Статя была написана як коментарь „Вступне до контроли“ лемківского радія lem.fm.
ТЕКСТ НАПИСАНЫЙ В ПРЯШІВСКЫМ СТАНДАРДІ РУСИНЬСКОГО ЯЗЫКА