Словацька влада в середу 13-го януара 2021-го року схвалила Справу о стані вжываня языків народностных меншын на теріторії Словацькой републікы за період років 2019 – 2020, котра была выпрацована Урядом влады СР у співпраці з Урядом уповномоченого влады СР про народностны меншыны.
О схваліню оцінючого документу, котрый ся робить каждый другый рік, і тот є уж пятый за порядком, інформовав сайт Уряду уповномоченого.
Сітуація є ліпша
„В порівнаню з попередньов справов сьме розшырили округ вопросів, жебы сьме дістали детайлнішы інформації о вжываню меншыновых языків на уровни верейной справы, і першый раз сьме зіщовали і то, якый є фінанчный допад при аплікації меншыновых прав,“ повів ку схваленому документу уповномоченый влады СР про народностны меншыны Ласло Буковскый.
„З оцінкы анкеты выходить, же коордінація дакотрых задач і фахова поміч приносять в аплікачній практіці свої плоды. То не правда, же лем про фінанції не знаме ефектівно просадити языковы права. Тішыть ня, же ся подарило выбудовати значно ліпшу комунікацію і співпрацу меджі самосправами і штатнов справов,“ конштатовав Буковскый.
Як было спомянуте, оцінююча справа є уж пята за порядком од 2012-го року. Матеріал мапує внутрішньодержавны леґіслатівны рамкы вжываня меншыновых языків на Словакії, сумарізує резултаты імплементації меджінародных договорів, як і актуалну сітуацію в области забезпечіня вжываня языків народностных меншын.
Цільом є вказати комплексный образ актуалного стану вжываня мадярьского, ромского, русиньского, україньского і німецького языка в селах і містах, де жыє мінімално 20 процент членів даной народностной меншыны. Решта народностных меншын, кедьже не мають ани єдно село або місто, де бы мали мінімално 20 процент людей, котры бы ся ку меншыні голосили, не мають можность урядного вжываня меншынового языка.
Як інформує Уряд уповномоченого, в порівнаню з попереднім періодом, значіть роками 2017 – 2018, дішло ку зліпшіню у вшыткых областях в аплікації языковых прав. Дотулять ся то означованя – візуална двоязачность на означіню сел, урядів і далшых публічных будов, далше урядного контакту, як і інформованя людей в языку меншыны. Зліпшыло ся і інформованя людей о можности вжывати язык народностной меншыны в устнім і писомнім уряднім контакті на сельскых і містьскых урядах.
Все суть і недостаткы
Подля схваленого документу росне і інтерес о вжываня русиньского языка в писомнім уряднім контакті.
Чісло недостатків, котры мож брати за справный делікт, ся знижыло о 40 процент. Сітуація в области языковых прав, котрых дотримованя є повинным і їх недотриманя не є справным деліктом, ся зліпшыла о 15 процент.
За інформаціями з оцінюючой справы позітівны зміны мож видіти і в штатній справі. „Проґрес в штатній справі є потішуючій,“ коментовав резултаты оцінкы уповномоченый.
„Наперек тым позітівным резултатам потребуєме на вшыткых уровнях зробити і далшы крокы, а так само ефектівніше коордіновати діялность Уряду влады, респекктівно Уряду уповномоченого і орґанів верейной справы. На тото конштатованя рефлектує і днешнє узнесіня влады, котре уж третій раз глядать конкретны рішіня на одстраніня недостатків, і дає конкретны задачі окремым субєктам,“ закінчів Буковскый.
ТЕКСТ НАПИСАНЫЙ В ПРЯШІВСКЫМ СТАНДАРДІ РУСИНЬСКОГО ЯЗЫКА