Контракт

Думам, же мож одкрыто повісти, же о то, што ся властно діє на Україні, на Словакії іщі перед часом аж так великый інтерес не быв. Властно майже жаден. Вшытко змінила повноформатова война, котру Москва зачала перед веце як роком.

Словаків довго не інтересовав сусід. Кедь єм з часу на час высловив даякы проблемы, котры дотуляють народностных вопросів, якы діють ся ту, такой за граніцьов, якы діють ся людям, котры творили столітя  із Словаками єдну державу, нелем в рамках Чехословакії але і Австро-Угорьской імперії, быв то про векшыну слухаючіх цалком іншый козмос.

Днесь словацькы медії денно приношають інформації з войновой країны, інтерес є енормный, а Словаци зачінають спознавати, нажаль аж при бомбардованю, сусідню країну. Сітуація змінила ся і в медіях. Днесь уж не хотять лем перевзяти аґентурны матеріалы, хотять мати властных репортерів, властны матеріалы.

Думам, же і зато в медіях появила ся інформація, же Радіо і телевізія Словакії  підписала договор о співпраці із Суспільне, што є властно така сама публічна компанія в україньскій верзії. Значіть публічны державны телерадія Словакії і Україны будуть співпрацовати.

Подля інформацій, котры дістали ся до медій, телерадія хотять выміняти меджі собов проґрамовый обсяг, головно з области высокой културы, документарістічной творчости, історії, соціалной проблематікы, меджікултурной розмаїтости, ці зо жывота меншын.

Є то досправды красна думка. Лемже так, як то може быти на хосен, так десь в голові світить і єден імператів, котрый припоминать, же то може быти і на шкоду.

Самособов, никому не пошкодить посмотрити собі балет з Києва. Но кедь зачнеме бісідовати і темі історії або жывота меншын, пак уж аж так сміло повісти, же вшытко буде в порядку, не мож.

Може выникнути сітуація, же обєктівны інформації не перейдуть до україньского ефіру, зато до словацького дістане ся україньска пропаґанда.

Русины аж барз добрі знають, яка досправды є тота україньска „історія“, што за фалзіфікації ся пошырюють з україньского боку, а так само маєме барз много скушеностей з народностной політікы Києва.

Вопросы суть два. По перше, хто буде в Радію і телевізії Словакії одповідный за то, жебы ся конкретно в тых двох темах не пустила до ефіру, ку словацькій публіці, лож? По друге, возьме Суспільне і одвысылать проґрамы ці матеріалы, в котрых ся буде бісідовати о правдивій історії, о тім, якы народностны меншыны, народы реално існують?

При скушеностях із словацькыма державныма медіями, кедь дотеперь знайдуть ся в них неправдивы інформації о Русинах, бою ся, же такого чоловіка, котрый бы знав посудити україньскый обсяг, не буде.

При скушеностях з україньскыма медіями зясь бою ся, же тыж не перейде ембарґом тото, што бы в области історії і народностных меншын псуло їх „політіку“. І так може выникнути сітуація, же обєктівны інформації не перейдуть до україньского ефіру, зато до словацького дістане ся україньска пропаґанда.

Я знам, не мали бы сьме ламати паліцю над дачім, што є іщі лем на папірях, а реално не зачало. Но рокы роботы в тій проблематіці мі зясь бісідують, же уж теперь треба мерьковати, бо як є чоловік неприготовленый, пак го то перейде як булдозер.

Медії можуть быти хосенны, і барз шкодливы. Днесь не знаме, ці контракт, котрый быв підписаный, буде на хосен, кому буде на хосен, і ці нам то не принесе веце шкоды. Надіяйме ся на добро, но уж теперь приготовме ся і на планый сценарь, з котрым нихто іншый, лем зясь мы, будеме мусити бороти ся.

Статя была написана як коментарь „Вступне до контроли“ лемківского радія lem.fm. Жрідло фотоґрафії: Wikipedia.

ТЕКСТ НАПИСАНЫЙ В ПРЯШІВСКЫМ СТАНДАРДІ РУСИНЬСКОГО ЯЗЫКА