Нововыбраный директор МНП Норберт Кєць одповідат на звіданя ЛЕМ.фм

19. вересня/септембра тр. на шефа Маґурского Нацийонального Парку Міністерство Середовиска покликало Норберта Кєця. Попередній директор Мариян Стуй з кінцьом мая тр. зложыл резиґнацию з полніня функциі дирекотра МНП і перешол на пенсию. Природникам барз не одповідат новый ведучый МНП, зато што є він полювачом.

В понедільок, 24. вересня/септембра 2019 р., перед будинком Маґурского Нацийонального Парку протестувано в трьох справах: жебы директор Кєць перестал полювати, проти ремонтови дорогы, яка веде через МНП, і жебы з жытелями сусідуючых з парком сел консультувати пляны пошырюваня хороненых обшыри. Директор МНП прошеный о коментар в справі проблематичных квестий бесідувати через телефон не хотіл, выгваряючы ся кількістю обовязків, але выразил охоту одповісти на звіданя в майльовій формі. Конкретів неє.

Наталія Малецка-Новак (НМН): Ци полюваня не сварит ся з хороніньом природы? Ци так, просто по людскы, даяк Вам ся тото разом не кусат?

Норберт Кєць (НК): Полюваня (в розумліню закону) то плянове ґаздуваня звірином згідні з потребами нацийональной господаркы і вымогами охороны природы. Основныма діянями полюваня сут: годуваня, охорона і позыскуваня звірины, реалізуваны згідні з правом і етиком полюваня. Полюваня, як елемент охороны природничого середовиска, становит охорону дикых звірят (звірины) і ґаздуваня іх засобами згідно з принципами еколоґіі та рацийональной рільничой, лісовой господаркы та господаркы рыбами. Єдном з ціли полюваня є охорона, захованя ріжнорідности і ґаздуваня популяциями звірины та охорона і формуваня природничого середовиска для поправы обставин бытуваня звірят.

НМН: Якы сут Вашы пляны на діяльніст і концепциі на реалізуваня ціли МНП?

НК: Концепцию заряджаня Маґурскым Нацийональным Парком представил єм вчас конкурсу в Міністерстві Середовиска перед конкурсовом комісийом, котра складат ся з выдатных фахівців. Є в ній вельо задач і ціли до зреалізуваня, котры зосереджают ся м.ін.: на охороні найціннійшых краєвидів і природничых жытлиск, характерных для того реґіону, через одповіднє заряджаня природничым середовиском.

НМН: В отулині МНП плянуване є утворіня штучного водного басену Конты-Мысцова. Якє є Ваше становиско в тій справі?

НК: Кєд іде о будову тамы і штучного озера Конты-Мысцова, то мушу ся іщы зазнаємити з веденыма досліджынями.

НМН: Ци думате, што ремонт дорогы Крампна-Жыдівскє-Граб не буде мал неґативного влияня на парк?

НК: Як Маґурскій Нацийональный Парк не сме страном в справі будовы-ремонту дорогы Крампна-Жыдівскє-Граб. Были ведены ріжны досліджыня і рыхтувана оціна влияня на середовиско через Повітове Староство в Яслі тыкаючы ремонту реченой дорогы. Практичні не выказано неґативного влияня на природничы ресурсы МНП, а як парк внесли сме своі увагы односячы ся до перепустів і звільняючых порогів.

НМН: Ци МНП буде продолжал роботы звязаны з активном охороном материяльной культуровой і історичной спадковины части Лемковины, што находит ся в границях парку?

НК: В МНП од вельох років ведены сут діяня, котрых цілю є охорона культуровой спадковины Лемків, як м.ін. порядковы роботы на цмонтерях ци ремонт придорожных капличок. Діяня ведены сут в міру фінансовых можливости. Думам, што повинны быти продолжаны. При плянуваню нового проєкту тіж не забудеме о слідах культуровой і історичной спадковины Лемковины.

НМН: Ци плянуваный є свобідный доступ (прим. в формі шляку) до лемківского цмонтеря в Тихани і місця по церкви (так як є то зорґанізуване в Свіржові Рускій)?

НК: Урочыско Тиханя то специфічный терен в МНП. Є то місце, в якым прожывают хоронены ґатункы, м.ін. медведя і волка. Через тото туристичный рух є гын ограниченый. Літом в вікенды орґанізуваны сут пішы прогулькы долином Тихані з працівниками МНП. Місця культу, якыма сут цмонтір і церквиско, удоступняны сут для одвиджаючых в липци/юлию (вчас Ватры в Ждыни) та в періоді Вшыткых Святых. Кєд іде о шляк ци історичну стежку до лемківского цмонтеря, то є ідея, над яком вартат подумати.

НМН: Ци є можливіст введіня двоязычных таблиц (польско-лемківскых) в неістнуючых лемківскых селах: Свіржова Руска (од страны Святковой), Жыдівскє, Галбів, Незнайова, Вільшня і Тиханя, котры в цілости або праві в цілости находят ся на обшыри МНП?

НК: Введіня двоязычных таблиц лежыт в компетенциях Рады Ґміны, а квестиі двоязычных назв реґулює закон з 2005 р. о нацийональных та етнічных меншынах.