О трупярнях, обзерачах трупів і не лем

Під конец будучого тыжня (23. лютого/фебруара) просиме до Руской Бурсы в Ґорлицях на выклад односячый ся до гіґієнічных і здравотных квестий на Лемковні. Буде то першый з сериі штырьох лемкознавчых выкладів, якы того рока будут запрезентуваны в сідибі стоваришыня. Прелекцию выголосит Даміан Новак з Музею Бічской Землі.

Точна тема першого з торогічных выкладів то: Санітарна ситуация і публичне здоровля в ґорлицкым повіті в ХІХ і в першій половині ХХ столітя. «Квестиі звязаны з санітарном ситуацийом ци шыроко понятыма квестиями охороны здоровля – особливо тыма, што тыкают публичного здоровля – становлят важну простір в істориі каждого реґіону ци місцевости» – бесідує нам Даміан Новак, історик і реґіоналиста. Хоц тема є обшырна, то прелеґент вкаже єй в спосіб stricte локальный – на примірах выбраных місцевости, як на приклад Новиця ци Радоцина. «На выкладі зреферую не лем проблемы в доступі до здравотной опікы – до шпыталів, дохторів, акушерок, але оповім тіж о темах звязаных зо студнями, цмотнерями, обзерачами трупів, трупярнями. Омовлю тіж темы тыкаючы ветеринарийной опікы над худобом» – подає прелеґент.

Выклад одбуде ся в пятницю 23. лютого/фебруара о 18.00 год. в Рускій Бурсі в Ґорлицях, буде так само трансмітуваный через фанпейдж Стоваришыня «Руска Бурса» в Ґорлицях на сайті Facebook, а в пізнійшым часі емітуваный на антені радия ЛЕМ.фм.

Даміан Новак – культурознавця, історик. Закінчыл культурознавство (культура карпатскых краів) в ДВПШ в Саноку, етнічны одношыня і медженародны міґрациі на Ягайлоньскым Університеті, тепер кінчыт докторантскы студиі в обшыри істориі на Ряшівскым Університеті. В роках 2014-2017 працувал в ряшівскым Тереновым Одділіню Нацийонального Інституту Спадковины. Од 2018 до 2021 р. был музейным асистентом в Мазярскій Загороді в Лоси разом з церквю в Бортным – одділі Музею «Дворы Карвациянів і Ґладышів» в Ґорицях. Од 2021 р. робит як адюнкт в Музею Бічской Землі. Од 1997 р. працує соспільні в позаурядовых орґанізациях діючых для сохраніня материяльной спадковины Карпат. Єст автором парудесятьох публикаций односячых ся до діів церковной архітектуры, істориі Лемковины ци моноґрафічных нарисів місцевости з обшыри Ґалициі і Подоля.

Выкладом Д. Новака Стоваришыня «Руска Бурса» в Ґорлицях вертат до практикы реґулярного орґанізуваня лемкознавчых выкладів. Протягом послідніх парох років в шторічным календари подій находили ся дві прелекциі – єднa презентуванa при нагоді Лемківской Творчой Осени, a друга – представляна з нагоды Дня Русинів Польщы. На 2024 рік заплянуваных є аж пят доповіди. Перша то заповіджена горі прелекция під конец лютого/фебруара о санітарній ситуациі на Лемковині. Другій выклад одбуде ся в маю, дальшый заплянуваный є на вересен/септембер, а два наступны, подібні як в попередніх роках пройдут як част проґрамів імпрез – осінньой стрічы лемківскых авторів (жолтен/октобер) і нацийонального свята Лемків в Польщы (груден/децембер). О дрібницях будеме інформувати.