Орбаново вето

Даколи все, як быв шампіонат в гокеї, бісодовав ся в припаді, же хтось выграв над Російов фіґель о тім, як Кремель посылать ґратулачный телеґрам, в котрім написано: Ґратулуєме ку перемозі стоп, ропа стоп, ґаз стоп. З подобныма телеґрамами, але в реалности, має Україна свої скушености. Теперь знова приходить до Києва телеґрам, но з іншого боку. Стоїть в нім: НАТО стоп.

Почас саміту Североатлантічной аліанції шеф мадярьской діпломації Петер Сіярто підкреслив, же Будапешт своє вето, котрым хоче блоковати будьяке приближованя ся Україны ку аліанції, стягне лем в тім припаді, кедь мадярьска меншына жыюча в Закарпатьскій области дістане назад свої права, о котры пришла схваліньом україньского языкового закона.

Сіярто, котрого має Орбан у своїм кабінеті як такого „файтера“ – бойовника, котрый знає в пригоднім часі роздавати діпломатічны нокауты, ішов далше на пресконференції і повів, же права Мадярів были в Закарпатьскій области важным способом порушены іщі за попередніх властей, но в остатнім часі тиск на тамтешні меншыны тайным способом, в співпраці із Службов безпекы Україны, далше роснув.

І Будапешт моментално повторять, же дає дві можности Києву. Будь буде мати мадярьска мешнына тоты самы права, котры мала перед схваліньом законів о языку і освіті, або може на аліанцію забыти, бо Орбан тримать в руці вето.

Нам зіставать додати лем єдно, же наперек вшыткому, з чім мож односно Орбановой політікы быти несогласный, в тій справі заслужыть сімпатії і підпору.

Хто памятать часы, кедь державы середньой Европы ці Прибалтікы хотіли вступити до западных штруктут, мусить памятати і то, якы тортуры то были. Не быв то абсолутно легкый процес. Державы того мусили по декадах комунізму вельо мінити у своїй леґіслатівы, принимати европскы штандарды.

Будьяке выбочіня з пути могло значіти, же влак тя зохабить. Словакії ся то в припаді НАТО в році 1999 і стало, вдяка владі премєра Владиміра Мечіара, а не быти реформ, котры пак скоростьов світла робила влада Мікулаша Дзурінды, може бы Братіслава не стигла ани другый термін в році 2004, а уж нияк вступ до Европской унії в тім самім році з державами, з котрыма зачінала на єднакім штарті.

Теперь, в припаді Україны, видиме якусь чудну конштанту, котров ся мірять успіх і приготовленость Києва на інтеґрацію. І найчудніше є, же кебы не было Мадярів, каждый бы над тым якбач лем махнув руков. Никого то не інтересує. Цінить ся намага о економічны реформы, закрывають ся очі перед до неба кличучов корупційов, просавляньом фашістів як Шухевіч, перед порушованьом прав меншын, на котры ся посылать і безпека.

Вернийме ся назад до 1990-ых років і дайме собі вопрос, ці бы хтось із втогдышніх кандідатьскых країн з таков репутаційов быв взятый за члена НАТО або Европской унії. Барз тяжко.

Навеце, Україна рихтує єден великый подвод, на котрый знова доплатять лем народностны меншыны. З довго очекованого перепису населіня, має быти наконець цірк, в рамках котрого ся мають раховати сім карты, і то буде якбач Києву старчіти. Порахують як хотять, кілько хотять. А меншыны? Тых подля сім карты якбач не буде. Думам, є лем єдна країна, котра не робить переписы населіня єднако як Україна, но тота країна належыть до такзваного „третього світа“.

І зато не є ся што чудовати, же мадярьска позіція є тверда і ясна. Скоріше ся треба чудовати тому, же кедь вже країнам як Польща, Словакія, Чеська републіка, не залежыть на тім, як ся в припаді Україны в інтеґрації підлізе норма, пак чом їм не залежыть холем на тім, жебы права Поляків, Словаків, Чехів на Україні были штандардны, кедьже тоты самы державы їх даколи аж надштандардно давають Українцям? Не погнівали бы сьме ся, кебы часом спомюнули і Русинів. Покля бы їм на тім допсравды залежало, пак бы тоты державы мали мати єднако тверде вето в руці, як го мать днесь Орбан.

Телеґрам з Будапешту днесь звучіть ясно. Ґратулуєме ку реформам стоп, НАТО стоп. Тым телеґрамом є Орбаново вето і чудным є вшытко інше довкола, лем не тото.

Статя была написана як коментарь „Вступне до контроли“ лемківского радія lem.fm. Жрідло фотоґрафії Wikipedia.

ТЕКСТ НАПИСАНЫЙ В ПРЯШІВСКЫМ СТАНДАРДІ РУСИНЬСКОГО ЯЗЫКА