Мож сміло речы, што Шлезакы сут в гіршым положыню нич Лемкы в Польщы. Хоц прожывают компактно в своім рідным реґіоні, то надале не сут признаны через польскы власти за етнічну меншыну, ани не єст шлезскій вызнаный як язык.
Представникы той меншыны мают евродепутуваного, Лукаша Когута, якій намагат ся бороти за языковы і достоменностьовы права шлезской меншыны. Вчас посліднього засіданя Европейского Парляменту промовил він в своім рідным языку.
Респектуваня прав
Єдном з тем посліднього засіданя Eвропарляменту была тема ініциятивы Minority Safepack, котра хоронит языковы права меншын. То барз важный проєкт, якій має за ціль ввести єднакы для вшыткых членьскых держав Евросоюзу стандарды охороны прав нацийональных і етнічных меншын та нормы повязаны з меншыновыма языками.
Польскій посланец як раз забрал голос в тій части дискусиі, яка односила ся до темы Minority Safepack. Найперше своє выступліня голосил в польскым языку. Приняло ся, што евродепутуваны найчастійше своі промовы бесідут в языках держав, з котрых походят, а то значыт, же на сали сут присутны тлумачы, якы выступліня з каждого языка переводят до анґлицкого.
Когут на зачатку споминал про тото, што Европа то ріжнорідна спільнота, котра богата єст в ріжны меншыны і іх языкы. Подля його слів то прекрасна ідея, де потрібна є пошана, і спертя етнічной, языковой і культуровой підметовости. Пак в своім выступліню перешол на свій рідный язык – шлезскій. Бесідувал в ним, што його держава надале не узнає шлезского як языка, а Шлезаків за нацийональну меншыну.
«Стою ту, хоц в Варшаві повідают, же ніт Шлезаків і Шлезачок. Же не має права быти шлезскій язык. Же ніт шлезской нациі» – голосил на форум Европейского Парляменту. Тлумач, якій на зачатку переводил Когутове выступліня з польского на анґлицкій, по хвили мусіл перервати, отже нияк не годен был зрозуміти змісту. Повіл, што тлумачыня на анґлицкій завело. Когут продолжал выступліня по шлезскы, але завершыл го по польскы, бесідуючы: «Мы на Шлеску бореме ся о наш язык уж вельо, вельо років. І выграме тоту борбу, ґарантую».
https://twitter.com/ChrisLashHist/status/1338894325518831621?ref_src=twsrc%5Etfw%7Ctwcamp%5Etweetembed%7Ctwterm%5E1338894325518831621%7Ctwgr%5E%7Ctwcon%5Es1_&ref_url=https%3A%2F%2Fpulsembed.eu%2Fp2em%2FtKHoJqOFm%2F
Шлезскє чеканя
Справа Шлеска і вызнаня Шлезаків як етнічной меншыны (т. є. бездержавного народу) згідно з польскым і медженародным законодавством фурт повертат до політикы, в тым од даякого часу не лем той польской, реґіональной. Активном орґанізацийом, яка боре ся за меншыновы права Шлезаків є Рух Автономіі Шлеска. Головном цілю той плятформы, попри вызнаню шлезской народности, є сотворити автономічный реґіон в історичных границях Выжнього Шлеска.
Проблем Шлезаків в Польщы здає ся быти аналоґічным до невызнаваня русиньской (лемківской) меншыны на Украіні, де тіж част громадян, маючых почутя меншыновой окремости, домагат ся своіх прав, а іх жаданя сут іґноруваны.
Посол Лукаш Когут вродил ся на Выжнім Шлеску. Професийно єст політолоґом, фотоґрафом, політиком і соспільным діячом. Єст членом лівицьовой партиі Весна (Wiosna), з котром повело ся му достати мандант в Европарляменті. Є членом Демократичной Уніі Шлезскых Реґіоналистів і стоваришыня Шлезскы Перлы.