Пряшівска културна комісія занимала ся Русинами

В четверь 8-го фебруара 2018-го року проходило засіданя Комісії про културу, народностны меншыны і загранічны контакты міста Пряшів. На засіданя быв запрошеный і Петро Медвідь як член презідії Округлого стола Русинів Словенська.

Членове комісії были познакомлены обще з діялностьов Округлого стола Русинів Словеньска і з тым, же Русины беруть Пряшів за свій історічный културный центер, в котрім і днесь діють вшыткы професіоналны русиньскы інштітуції на Словакії – Театер Александра Духновіча, Піддукляньскый умелецькый людовый субор, Інштітут Русиньского языка і културы Пряшівской універзіты і Словацькый народный музей – Музей русиньской културы.

Діялность орґанізацій

Комісія інтересовала ся о то, яку културну діялность окрім професіоналных інштітуцій в Пряшові роблять русиньскы обчаньскы здружіня, ці іншы непрофесіоналны орґанізації. Так само быв положеный із боку членів комісії ворпос, як знають при орґанізованю тых подій помочі.

Членове были інформованы о трьох найвызначнішых подіях, котры на тот рік на теріторії міста Пряшів Русины планують. Тыма подіями суть 19-ый річник Духновічового Пряшова – цілословацького конкурзу в декламації русиньской поезії, прозы, народного росповіданя, малых сценічных форм і властной творчости, дале святочный проґрам ку Дню Русинів Словакії, котрый ся одзначать 12-го юна, обидві події в режії Русиньской оброды на Словенську, і меджінародна наукова конференція із нагоды сторічніці выникнутя 1-ой Чехословацькой републікы – сполочной державы Чехів, Словаків і Русинів, котру в рамках Округлого стола Русинів Словеньска буде орґанізовати Здружіня інтеліґенції Русинів Словеньска.

Представитель русиньской платфотмы звернув увагу на то, же Русины очекують як моралну підтримку тых подій, котру може місто вказати участьов своїх представителів на подіях, так і підтримку в рамках медіалной пропаґації. Членове културной комісії приобіцяли, же о тых подіях будуть інформовати посередництвом своїх інформачных каналів – офіціалного вебсайту міста, друкованого културного місячника, котрый по році перервы знова зачінать выходити, ці різных містьскых фанпейджів на сіті Facebook.

Безодкладный проблем – памятник Духновіча

Медвідь звернув увагу членів містьской културной комісії і на довгодобо нерішеный безодкладный проблем рештаврованя памятника Александра Духновіча, котрый стоїть в Пряшові. Припомянув, же іде о єден із мала існуючіх, лем трьох на теріторії Словакії, сохраненых творів Олены Мондіч. Памятник є зато  цінный нелем про Русинів, кідьже іде о памятник найвкшеого народного будителя, но є цінным із погляду історії міста і уменя. Місто Пряшів, котрого памятник є маєтком, мусить проявити інтерес о рештаврованя того памятника, но дотеперь, наперек апелаціям русиньскых актівістів і орґанізацій, жаден крок про зачатя рештаврованя не были з боку міста зроблены.

Член комісії, єдночасно депутат Містьского заступительства, Растіслав Мохнацькый быв согласный з тым, же памятник треба зрештавровати. За його поглядом є тот памятник може тото найцінніше, што в рамках скулптур в Пряшові є. Так само підкреслив, же памятнику, котрый аж до будованя новой будовы Театру Йонаша Заборьского, быв в центрі міста, требало бы найти достойніше місце, кідьже теперь є на берегу рікы Торісы, мімо історічного центра міста.

Далшый член – депутат Рудолф Дупкала, котрый є єдночасно і директором Шарішской ґалерії в Пряшові, повів, же тему рештаврованя одкрыє на найблизшім засіданю пряшівского Містьского заступительства з тым, же о професіоналне зрештаврованя памятника, котрый є выголошеный за Народну културну памятку, бы ся могли постарати робітниці ґалерії і фінанції на то бы могло выділити само місто Пряшів без жаданя будьякых грошей із ґрантів. Дупкала видить місце Духновіча по зрештаврованю знова в центрі міста, о чім буде мусити пересвідчіти одповідны містьскы орґаны.

Членове комісії приобіцяли, же о далшых кроках в тій справі будуть інформовати представителів Округлого стола Русинів Словеньска.

ТЕКСТ НАПИСАНИЙ В ПРЯШІВСКЫМ СТАНДАРДІ РУСИНЬСКОГО ЯЗЫКА