lem.fm - Радийо Руской Бурсы
  • Радийо
    • Заповіди проґрамів
    • Порядок высыланя
    • Cлухай нас
    • Подкаст
  • Новины
    • Вісти
    • Культура
    • Подіі
    • Фафриндя і сконфіскуване
    • Інчы
    • Сумар дня
  • Погляды
    • Коментарі
    • Рецензиі
    • Бесіды
    • З істориі
    • З архівной пресы
    • З природы
  • Архів / Archive
    • Tur Tondos
    • Bocheński
  • Склеп / Shop
    • Книжкы
    • Платні

Кошык єст порожній.

No Result
View All Result
lem.fm - Радийо Руской Бурсы
  • Радийо
    • Заповіди проґрамів
    • Порядок высыланя
    • Cлухай нас
    • Подкаст
  • Новины
    • Вісти
    • Культура
    • Подіі
    • Фафриндя і сконфіскуване
    • Інчы
    • Сумар дня
  • Погляды
    • Коментарі
    • Рецензиі
    • Бесіды
    • З істориі
    • З архівной пресы
    • З природы
  • Архів / Archive
    • Tur Tondos
    • Bocheński
  • Склеп / Shop
    • Книжкы
    • Платні

Кошык єст порожній.

No Result
View All Result
lem.fm - Радийо Руской Бурсы
No Result
View All Result

Річниця Першого Талерговского Зъізду во Львові

Севериян Косовскiй Севериян Косовскiй
10. 11. 2015
» Вісти

Днес минят річниця І Талерговского Зъізду, котрий проходил 10. листопада/новембра 1928 рока во Льові, в товдышніх границях ІІ Річпосполитой. Цілю зъізду было припомніня траґічных подій з років 1914-1918, коли то русиньска і украіньска інтеліґенциі о русофільскых і старускых поглядах з Галичыны были поневолены в першым концентрацийным лаґрі в Европі.

Перший Зъізд скликал вельох бывшых вязнів Талергофу, котры, окрем взаімной стрічы і споминаня, зосередили ся на одданю памяти вшыткым понесшым смерт за власны ідеолоґічны переконаня. Товды же мала місце панихіда, котра припомнула ґеєнну інтеліґенциі, котра по освободжыню з Талергофу лем зміцнила ся в своіх переконанях і дальше ішла ґу реалізациі своіх ідей і заложынь. Такых незломных медже Русинами было вельо – чытайте медже інчыма про о. Димитрия Хыляка. Інчым доказом увтверджыня поглядів была ідея будовы лемківской державности. Сміло мож речы, же кєд бы не бывшы вязні Талергофу, заложыня власной державы для пілнічной части Карпатской Руси, могло бы николи ся не зъістити.

Тот зъізд, разом з дальшыма, правдоподібні николи бы ся не одбыли, кєд бы не покликаня в 1923 році Центрального Талергофского Комітету. Была то орґанізация зареґіструавана во Львові, котра совокупляла бывшых вязнів талергофского лаґру, котры терпіли переслідуваня вчас І Світовой Войны зо стороны Австро-Мадяр за своі русофільскы переконаня. Галичына, а точно Львів, являли ся в тым часі міцным осередком русофільской ідеі, котра была жыва серед Русинів з цілой обшыри Карпатской Руси, в тым медже Лемками, котры період перед І Світовом Войном, а і по єй закінчыню, посвятитли на творіня власной державности в виді основаной в 1918 році Руской Народной Республикы Лемків.

Шефом Центрального Талерговского Комітету остал А. Гулла. В роках 1924-1932 під еґідом Комітету і редакцийом Симеона Бендасюка были печатаны штырі томы Талерговского Альманаху, в котрых зобрано і упорядкувано документы і реляциі свідків вшелеякых переслідувань тамтого періоду. В Талерговскым Альманаху вычыслены сут тіж Русины з Лемковины, а завдякы печатаным книгам знаме, хто был там інтернуваний, напр. через доданя в змісті томів наголовку Лемковщина.

Talerhof-almanah
І том Талерговского Альманаху, печатаний в 1924 р., джерело: Вікіпедия

Центральний Талерговскій Комітет остал центальным в своій назві допіро в 1933 році, а уж в 1934 р., з нагоды 20. річниці початку поневолінь, одбыл ся ІІ Талерговскій Зъізд, на котрий зъіхало ся уж близко 15 тис. люди. Товды же, на Лычаківскым Цмонтері во Львові, одкрыто памятник присвячений жертвам талерговкого лаґру з написом: Жертвамъ Талергофа 1914-1918 Галицкая Русь (архітектом был Олег Луцик). Потім, каждого рока на Томину Неділю (Антипасха) попри памятнику была правлена панихіда за жертвы І Світовой Войны – страдавшых в Талергофі, Терезині і в інчых місцях.

talerhovskij2_zizd
ІІ Талерговскій Зъізд во Львові; процесия ґу одкрытю памятника Талерговців, 1934 р., джерело: Вікіпедия
Talerhof_monument_in_Lvov_poster_1934
джерело: Вікіпедия

В 1972 році попри памятнику долучено дві табличкы. Перша є присвячена єдному з вязнів Талергофу, выходячому з Лемковины – Максимови Карпякови, а друга – мученикам і вязням лаґрів.

800px-Talerhof_monument_in_Lvov_table_2
джерело: Вікіпедия
800px-Talerhof_monument_in_Lvov_table_1
джерело: Вікіпедия
pamiatnyk_talerhof_lviv
джерело: Вікіпедия

Комітет свою діяльніст завісил осіню 1939 рока, з причыны аґресиі гітлерівскых Німец і Совітского Союзу на Польщу. До своіх задач, а тым більше до орґанізуваня подібных зъіздів, або стріч бывшых вязнів, уж николи не повернул.

Image24
Талерговскій Памятник во Львові

Потреба і традиция припоминаня о Талергофі была і на Лемковині. Подібны того рода памятникы станули м.ін. в Перегримці, або Бортным. В 1934 р. мало місце великє торжество в селі Чорне на середущій Лемковині, де окдрыто памятник присвячений жертвам Tалергофа і особі о. Максима Сандовича (днес святого Православной Церкви). На тоту подію прибыло пару тисячів Лемків.

czorne2
фот. лем.фм
czorne
Чорне, фот. лем.фм
bortne_2x1
Церков і памятник Талерговців в Бортным, фот. Мария Сільвестрі
ShareTweet

Повязаны дописы

Апостол – 2. неділя по Сошестві Святого Духа – неділя, 09.30 год.

25. 6. 2022

Лемкы з Замениц вєдно з сусідами упамятнили 75. річницю выгнаня

24. 6. 2022

Коментарі

Польковиці 103,8 МHz
Ґорлиці 106,6 MHz

Найбарже популярне

Русины вже офіціално третя найвекша меншына на Словакії

Лемкы з Замениц вєдно з сусідами упамятнили 75. річницю выгнаня

Угольный камін посвяченый. В Ґладышові внет стане нова церков

Віруючі трьох народностей Крижевацькой єпархії праздновали з владыком Міланом Стіпічом

Цикль авторскых стріч з проф. Павлом Р. Маґочійом

Коло Яна, коло Яна там дівчата ся сходили

  • Ruska Bursa / Руска Бурса
  • Про наше радийо
  • Діґітальна біблiотека РБ
  • Знимкы
  • Контакт
lem.fm - Радийо Руской Бурсы
Радийо Руской Бурсы
Руска Бурса

Publikacja wyraża jedynie poglądy autora/ów i nie może być utożsamiana z oficjalnym stanowiskiem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Публикация выражат лем погляды автора/авторів і не може быти принимана як офіцияльне становиско Міністра Внутрішніх Справ і Адміністрациі.
Zrealizowano dzięki dotacji Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji.
© Copyright lem.fm, 2022. Вшыткы права застережены.

No Result
View All Result
  • Радийо
    • Заповіди проґрамів
    • Порядок высыланя
    • Cлухай нас
    • Подкаст
  • Новины
    • Вісти
    • Культура
    • Подіі
    • Фафриндя і сконфіскуване
    • Інчы
    • Сумар дня
  • Погляды
    • Коментарі
    • Рецензиі
    • Бесіды
    • З істориі
    • З архівной пресы
    • З природы
  • Архів / Archive
    • Tur Tondos
    • Bocheński
  • Склеп / Shop
    • Книжкы
    • Платні