lem.fm - Радийо Руской Бурсы
  • Радийо
    • Заповіди проґрамів
    • Порядок высыланя
    • Cлухай нас
    • Подкаст
  • Новины
    • Вісти
    • Культура
    • Подіі
    • Фафриндя і сконфіскуване
    • Інчы
    • Сумар дня
  • Погляды
    • Коментарі
    • Рецензиі
    • Бесіды
    • З істориі
    • З архівной пресы
    • З природы
  • Архів / Archive
    • Tur Tondos
    • Bocheński
  • Склеп / Shop
    • Книжкы
    • Платні

Кошык єст порожній.

No Result
View All Result
lem.fm - Радийо Руской Бурсы
  • Радийо
    • Заповіди проґрамів
    • Порядок высыланя
    • Cлухай нас
    • Подкаст
  • Новины
    • Вісти
    • Культура
    • Подіі
    • Фафриндя і сконфіскуване
    • Інчы
    • Сумар дня
  • Погляды
    • Коментарі
    • Рецензиі
    • Бесіды
    • З істориі
    • З архівной пресы
    • З природы
  • Архів / Archive
    • Tur Tondos
    • Bocheński
  • Склеп / Shop
    • Книжкы
    • Платні

Кошык єст порожній.

No Result
View All Result
lem.fm - Радийо Руской Бурсы
No Result
View All Result

Русиньскый ректор Петербурзькой універзіты

Петро Медвідь Петро Медвідь
29. 9. 2014
» Вісти
Русиньскый ректор Петербурзькой універзіты

І міджі Русинами є много такых, котры ся прославили у світі, заслужыли ся о розвиток наукы, освіты, і далшых дісціплін а зато собі їх честують. Нажаль, много раз о них не знають тоты, з котрых вышли. Минать 245 років од народжіня Михаила Балудяньского, Русина, першого ректора Петербурзькой універзіты.

Народив ся Михаил Балудяньскый у Вышній Олшаві. Подля дакотрых жрідел тому было дня 26. септембра 1769, іншы пишуть 29. септембра. Быв економом, педаґоґом і політічным діятельом карпаторусиньского походжіня.

По закінчіню філозофії на академії в Кошыцях штудовав право на унівезіті у Відні. Докторьом права ся став в 1779 році. На його світогляд впливали ідеї Французькой револуції. У своїх професійных поглядах Балудяньскый быв наслідовательом знамого анґліцького економа Адама Сміта. Быв членом якобиньской орґанізації в Угорьску, котра мала назву „Товариство свободы і рівности“, але по тім, што власти забороноили існованю той орґанізації, быв примушеный одыйти із Будапешта. Зачав передавати право і у 1802 році ся став деканом правницькой факулты в угорьскім місті Надьварад, сучасна Орадеа в Румунії.

Пізніше, по рекомендації Івана Орлая, царьска Росія закликала Балудяньского робити в Російской імперії. На основі повіріня царя Александра І. став ся выховательом його молодшого брата Миколая І., по смерти Александра наслідника трону. Пак зачав учіти як професор політічной економії Санкт-Петербурзького педаґоґічного інштітуту. Кідь ся школа реформовала і выникла Санкт-Петербурзька універзіта, Балудяньскый ся в році 1819 став першым ректором той універзіты. На тій функції заслужыв ся о демократізацію навчальной сістемы, котра ґарантовала право на освіту і підданым. За його веджіня універзіта здобыла реноме центру научного і културного жывота головного міста Росії.

Балудяньскый давав много пропозіцій, котры дотуляли ся реформы російской фінанчной сістемы. Тоты пропозіції были зроблены подля теорій Адама Сміта. Сполупрацовав і на новім кодексі законів Російской імперії. Приготовльовав і першый навчальный проґрам про будучіх судців і быв на дакілько діпломатічных місіях. За вшыткы тоты його заслугы быв веце рез нагородженый орденами імперії і у 1840 році быв призначеный сенатором.

Балудяньскый по собі зохабив і велику літературну дідовизну. Многы його лекції і роботы были цензурованы і пошырьовали ся в рукописах. Треба спомянути наприклад колекцію лекцій під назвов „Сістема Михаила Балудяньского“. В тій роботі сформуловав концепцію розвитку Росії, котрой головным пунктом была намага о зрушіня невольницьтва.

Напрік тому, же Михаил Балудяньскый підтримовав рух народного возроджіня славяньскый народів в Австрійо-Угорьской імперії, нарозділ од іншых Русинів утримовав лем спорадичны контакты з отцюзинов. Хоць не зробив нич в одношіню з народным возроджіньом Русинів, його заслугы в науці, освіті і законах Росії суть предметом гордости Русинів. Є му присвяченых дакілько науковых досліджінь і його мено є прикладом успішной карьєры чоловіка, котрый походив із русиньского народа.

Умер Михаил Балудяньскый 3. апріля 1847 р. Його буста находить ся міджі великанами наукы в Актовім салі Петербурзькой державной універзіты. В 2010 році му почас навщівы делеґації Міністерства културы Словацькой републікы, одкрыли в будові універзіты в Петербурзі памятну таблу.

Петро Медвідь

ТЕКСТ НАПИСАНИЙ В ПРЯШІВСКЫМ СТАНДАРДІ РУСИНЬСКОГО ЯЗЫКА

ShareTweet

Повязаны дописы

Смутны результаты спису. Штораз меньше Лемків бесідує по лемківскы…

Смутны результаты спису. Штораз меньше Лемків бесідує по лемківскы…

28. 9. 2023
Матура – што іх (нас) може стрітити?

Матура – што іх (нас) може стрітити?

28. 9. 2023
Польковиці 103,8 МHz
Ґорлиці 106,6 MHz

Łemkowie są…

  • Ruska Bursa / Руска Бурса
  • Про наше радийо
  • Діґітальна біблiотека РБ
  • Знимкы
  • Контакт
lem.fm - Радийо Руской Бурсы
Радийо Руской Бурсы
Руска Бурса

Publikacja wyraża jedynie poglądy autora/ów i nie może być utożsamiana z oficjalnym stanowiskiem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Публикация выражат лем погляды автора/авторів і не може быти принимана як офіцияльне становиско Міністра Внутрішніх Справ і Адміністрациі.
Zrealizowano dzięki dotacji Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji.
© Copyright lem.fm, 2023. Вшыткы права застережены.

No Result
View All Result
  • Радийо
    • Заповіди проґрамів
    • Порядок высыланя
    • Cлухай нас
    • Подкаст
  • Новины
    • Вісти
    • Культура
    • Подіі
    • Фафриндя і сконфіскуване
    • Інчы
    • Сумар дня
  • Погляды
    • Коментарі
    • Рецензиі
    • Бесіды
    • З істориі
    • З архівной пресы
    • З природы
  • Архів / Archive
    • Tur Tondos
    • Bocheński
  • Склеп / Shop
    • Книжкы
    • Платні