Русины Северной Америкы святкують свій день

На пропозіцію Світового конґресу Русинів кажда членьска держава выбрала собі день, коли ся святкує народне свято – День Русинів. В Польщі Русины святкують 5-ый децембер, на Словакії 12-ый юн, на Україні 24-ый апріль. Кажда держава выбрала собі датум, котрый найвеце цінять собі Русины у тій державі в рамках історії свого народа.

Русины Северной Америкы, значіть Канады і Споєных штатів Америкы, выбрали собі 26-ый октобер. Тот датум быв офіціално выголошеный Карпаторусиньскым конзорціом Северной Америкы у 2010-ім році. Так, як і в іншых державах, і в Северній Америці має тот датум своє історічне значіня. Тым дньом ся Русины вертають ку подіям із 1918-го року.

Русины в Америці были актівныма в часі І. світовой войны, а і по ній, односно вопросів політічных справ Русинів в Карпатах – в старім краю. То як раз америцька Руська народна рада на челі із Ґріґорійом Жатковічом, пізнішым першым ґубернатором Підкарпатьской Руси в складі Чехословакії, рекомендовала Централній руській народній раді, котра была в Пряшові, жебы ся теріторії Русинів – Підкарпатьской і Пряшівской Руси приєднали ку Чехословакії. Ку тому заміру придала ся і лемківска Руська народна рада, но презідент Томаш Ґарик Масарик з пожадавков Русинів із Лемковины, котра, нарозділ од Підкарпатя і Пряшівщіны, якы належали за часів монархії до Угорьска, перед войнов была частьов Австрії, не быв согласный.

З тыма історічныма діями є повязаный і 26-ый октобер 1918-го року. Восени того року карпатьскы Русины пришли до Ню Йорку вєдно із представителями двадцятьох далшых державотворных народів, жебы вытворити Середньоевропску демократічну унію. Русины мали трьох представителів в делеґації, котры были выбраныма із найвекшых іміґрантьскых русиньскых орґанізацій, якы мали членів із Споєных штатів Америкы і Канады. 26-го октобра 1918-го року представителі тых двадцятьєден народів стрітили ся в історічній Салі незалежности (Independence Hall) у Філаделфії, недалеко місця, де была выголошена у 1776-ім році Америцька декларація незалежности. Там зыйдены народы выголосили і підписали Декларацію сполочных намірінь (Declaration of Common Aims). Наслідно была выголошена і офіціално 28-го октобра 1918-го року выникла Чехословацька републіка, ку котрій ся приєднали Пряшівска і Підкарпатьска Русь.

Карпаторусиньске конзорціюм Северной Америкы на днешній день проготовило і пропаґацію свого свята на соціалній сіті Facebook. За тым мотузком можете найти русиньскы мемы, котры мають і своє анґліцьке тлумачіня. Так само свої вклады на соціалній сіті днесь Русины можуть означовати гештеґом #RusynDayNA.

ТЕКСТ НАПИСАНИЙ В ПРЯШІВСКЫМ СТАНДАРДІ РУСИНЬСКОГО ЯЗЫКА