Што Лемкы святят на Квітну Неділю – по варштатах в Липници Муруваній

Школяре з Липниці Муруваной та з сусідніх місцевости вчыли ся, што на Квітну Неділю святят Лемкы та як прирыхтувати традицийну липницку великодню пальму.

В понедільок, 19. марця 2018 р., Малопольска Туристична Орґанізация (МОТ) при спілпрацы з Основном Школом та Парохійом св. Анджея Апостола в Липници Муруваній зорґанізувала варштаты рыхтуваня великодніх багніток. Каждий з варштатовичів міг зробити традицийну липницку пальму – таку, яку святит ся в римокатолицкым костелі. Окрем того участникы варштатів дознали ся про повязаны з Квітном Недільом православны і грекокатолицкы звыкы популярны серед Лемків. Кош багніток, зеленых голузок, зрыхтувал знаний лемківскій лжычкар з Новиці Петро Міхняк разом з женом Маргаритом. Про Великій Піст, Квітну Неділю і Великден в лемківскій традициі оповідала представничка Стоваришыня «Руска Бурса» в Ґорлицях – Наталія Малецка-Новак. Каждий з варштатовичів забрал зо собом не лем вязанку багніток, але і польско-лемківскій словничок презентуючий словництво звязане з великодніма святми.

Варштаты орґанізуваны были в рамках проєкту «Свята, традициі і звыкы на Пути Деревяной Архітектуры в Малопольщы». Як заповіл Пьотр Ленжняк, координатор проєкту «Отвертий Пут Деревяной Архітектуры» – на будучий рік МОТ буде хотіл зорґанізувати варштаты малюваня писанок в традициях вшыткых трьох віроісповідань. Найпевнійше як місце варштатів выбереме дакотрий зо скансенів, якы находят ся в малопольскым воєвідстві.

Місце тогорічных варштатів выбране было не через припадок. Традиция рыхтуваня великодніх пальм єст в Липници Муруваній барз жыва, а пальмы вынятково богаты, хоц вырабляны лем традицийныма методами і при схоснуваню традицийных материялів. Што рока на Квітну Неділю орґанізувана єст в селі торжественна процесия, вчас котрой презентуваны сут десяткы пальм. Высокіст денекотрых то аж і більше як тридцет метрів. Конкурс на Липницку Пальму проходит в селі од 1958 рока. Рекордова пальма з 2011 р. была долга на 36,04 м. Што інтересуюче, аж і тоты найвысшы пальмы мусят ся тримати в вертикальній позициі лем силом чловечых мязи, інакше ся іх дискваліфікує.

Фот. Малопольска Туристична Орґанізация