Словацька влада в середу 9-го юна 2021-го року на своїм засіданю схвалила Справу о поставліню і правах членів народностных меншын за період років 2019–2020.
Документ, котрый оцінює дворічный період, передложыв уповномоченый влады Словацькой републікы про народностны меншыны Ласло Буковскый.
За порядком вже сема оцінка, котра сумарізує дотеперішній розвиток в окремых областях дотримованя прав членів народностных меншын, вказує области, де дішло до проґресу, але і тоты, де зістали недостаткы, причім обсягує і рекомендації на зліпшіня сітуації.
Меншыны зістали без парламентного заступліня
Документ припоминать, же на єднім боці было вызначным, же Проґрамове выголошіня влады першый раз было переложене і до меншынового языка – мадярьского, но на другім боці ся конштатує, же першыраз од взнику Словацькой републікы в Народній раді СР не є ани єдна політічна партія, котра бы репрезентовала інтересы народностных меншын.
Уповномоченый конштатує, же в области меджінародных обовязків Словакії ся вказує потрібнов ефектівніша коордінація імплементації окремых рекомендацій Рамкового договору на охорону народностных меншын, Европской харты реґіоналных або меншыновых языків, як і Універзалной періодічной оцінкы Рады Орґанізації зъєдиненых народів про людьскых права і білатералных обовязків на уровни окремых міністерьскых резортів.
Реґрес в меншыновій културі
Оцінка припоминать, же в области інштітуціалного забезпечіня меншыновой културы дішло до реґресу, зато в тій области з боку державы треба укріпити інштітуціоналне забезпечіня і механізмы фаховой і методічной помочі на вшыткых уровнях.
Документ вказує на факт, же вызначну міру підпоры културы народностных меншын мають у своїй ґесції высшы теріторіалны цілкы (жупы) як зряджователі, але і як тоты, котры на то давають дотації в области підпоры реґіоналной културы. З той причіны треба, жебы жупы выпрацовали стратеґії охороны і розвитку меншыновой културы і до їх творіня залучіли і меншыновы орґанізації, припадно представителів меншын.
В повязаню з тым бы ся жадало, жебы в реґіонах, в котрых жыють народностны меншыны, были ясніше дефінованы задачі предметных орґанізацій і заряджінь з односным персоналным забезпечіньом, а то і в одношіню ку успокойованю меншыновых културных потреб.
В школстві веце позітівных змін
В области народностного школства дішло до веце позітівных змін, ко чому належыть і розшыріня права на переплачаня подорожных вытрат на транспорт школяря із села, де жыє, до найблизшой школы з навчалным языком народноснтой меншны.
Но в тій области і далше бракує односна леґіслатівна управа, што зіставать вызвов і до будучности. Єднако зіставать актуалнов задачов укріпити процес звертаня увагы на шпеціфікы выховно-освітніх потреб особ, котры належать ку народностным меншынам і етнічным ґрупам, якы выходять з розділных условій і пожадавок, включно навчаня в їх материньскім языку.
Треба освіту і про урядників
Документ звертать увагу на то, же недостаток фінанчных средств є єдным із найважнішых причін неуспокоївого стану аплікованя языковых прав народностных меншын.
Орґаны і інштітуції верейной справы припоминають, же на просаджіня меншыновых языковых прав є важнов підпора языкового компетенчного навчаня робітників, як і далша фахова підпора. Треба і таке наставліня централного порталу верейной справы, котре уможнить і підпорить уплатньованя языковых прав і в рамках електронічного урядного контакту.
Уповномоченый Буковскый припоминать, же дотеперь в практіці не суть в повній мірі наповнены внутрішньодержавны, але ани меджінародны обовязкы.
Жрідло фотоґрафії: TASR.
ТЕКСТ НАПИСАНЫЙ В ПРЯШІВСКЫМ СТАНДАРДІ РУСИНЬСКОГО ЯЗЫКА