29-го октобра 2022-го року в мадярьскім селі Лакітелек одбыло ся святочне споминаня на великомученика Теодора Ромжу. Подію орґанізовало Будапештяньске русиньске націоналне самосправованя.
На теріторії містного парку коло екуменічной каплічкы находить ся пантеон памятників мученикам, котры терпіли за віру. Свій памятник там має і русиньскый ґрекокатолицькый єпіскоп, котрый быв выголошеный за блаженого – Теодор Ромжа.
Святочна подія зачала выступліньом будапештяньского мішаного хора Белвароша. Вызвучала ораторія, котру написав ужгородьскый композітор Василь Гайдук на слова Юрія Шипа, і котра є присвячена Теодорови Ромжови. Так само хор заспівав части Божеской літурґії по церьковнославяньскы.
О жывоті єпіскопа і його траґічній смерти 1-го новембра 1947-го року, од чого минуло тот рік 75 років, реферат приготовила Др. Маріянна Лявинець. Участны так само положыли ку памятнику вінці а помолили ся панахіду. Святочна подія закінчіла ся русиньсков гімнов.
Блаженый священомученик Теодор Ромжа (рр. 1911 – 1947) быв родаком з Великого Бычкова. В роках 1930 аж 1937 штудовав у Римі. В роках 1938 аж 1944 служыв священиком в Мукачовскій ґрекокатолицькій єпархії. У 1944-ім році быв призначеный за апостольского адміністратора Мукачовской єпархії і быв рукоположеный на єпіскопа.
Кедьже не хотів перейти на православя, до чого єпіскопа тискали совітьскы власти, якы вже урядовали на Підкарпатю по його анексії Москвов, 27-го октобра 1947-го року ґрупа аґентів спецслужбы зорґанізовала гаварію на дразі меджі селами Іванівці і Лохово так, жебы гаваровало авто, в котрім сидів єпіскоп.
Ромжа не умер в наслідку гаварії, пережыв і быв в шпыталю в Мукачові. Іщі рано 31-го октобра 1947-го року прияв владыка Теодор в шпыталю святы тайны. Умер аж 1-го новембра по півночі, курто по тім, што му была дана отрова, яку му подала аґентка тайной службы, котра ся переблекла за здравотничку.
Владыка Теодор Ромжа быв 21-го юна 2001-го року Папом римскым Йоаном Павлом ІІ. выголошеный за блаженого. Літурґічна спомина на блаженого Теодора была встановлена на 1-го новембра – день, коли умер. В блаженій памяти єпарха Мукачовской єпархії Мілан Шашік пожадав пак о позволіня, жебы свято припоминало ся 31-го октобра, кедьже і на Підкарпатю звыкли святити „Душічкы“ і люди втогды ходять на цінтері.
ТЕКСТ НАПИСАНЫЙ В ПРЯШІВСКЫМ СТАНДАРДІ РУСИНЬСКОГО ЯЗЫКА