Зачала ся будова новосандецкого одділіня Нацийонального Архіву в Кракові. Будинок буде містил ся при ул. 29 Листопада, попри сідибі Малопольского Осередка Дорогового Руху. Тепер одділіня находит ся при ул. Ягайлоньскій. Триманы сут гын архівальны акта, м.ін. з обшыри векшой части Лемковины.
Роботы на будові зачали ся вытинком дерев і порядкуваньом терену. Модерный будонок буде одданый в 2023 році. Інвестиция реализувана є з буджету Міністерства Культуры і Нацийональной Спадковины.
Модерны просторы, місце на новы архівалиі
Кінцьом 2020 рока президент Нового Санча Людомир Гандзель удоступнил візуализациі представляючы будинок Нацийонального Архіву, котрый побудуют при ул. 29 Листопада, в пару кольористичных вариянтах. Зазначыл, што выбраный кольор мусит пасувати до оточыня. Того рока має зачати ся тіж ремонт дорогы спомненой улиці та Навойовской улиці, близко місця, де стане будинок.
Ділянка, котру передали на потребы архіву попередні власти міста, в половині буде выполнена деревами, зато од єдной страны плянувана є шкляна стіна. Обєкт буде мал простір 2,5 тис. квадратовых метрів. В бюровій части находити ся будут модерна чытальня і конференцийна саля. В маґазиновій части є предвиджене місце на 10 тис. біжучых метрів архівалий. Будинок запроєктували згідні з найновшыма еколоґічныма вымогами, буде енерґоощадный.
Джерело історичного знаня і про Лемковину
Теперішній архів находит ся в нанятых поміщынях при ул. Ягайлоньскій 54, а до 2019 р. ресурсы архіву находили ся в бывшій сідибі Округовой Прокуратуры в Новым Санчы.
В колекциі новосандецкого одділіня архіву находят ся акта м.ін. з ґмін Ґорлиці, Ґрибів, Крениця, Лабова, Мушына, Ропа, Санкова ци Устя Рускє. Вычыслити серед них мож метрикальны книгы, судовы акта, акта нотариів, ґрунтовы книгы, акта повітовых староств – папері од кінця XVIII ст. до днес.