Вмер Тадеуш Кєлбасіньскій (1930-2025), щырый приятель Лемків

Зо смутком подаєме, што 2. січня/януара 2025 р., маючы 94 рокы, вмер Тадеуш Кєлбасіньскій, щырый приятель Лемків, колекцийонер лемківскых артефактів, любитель нашой культуры. Долгы рокы прожывал в Вільхвіци, де сохранил єдну з давных ґаздівок. Інформацию о його смерти подало Карпатскє Товариство, з котрым был звязаный.

Вродил ся 20. вересня/септембра 1930 р. Од молодых років (уж в 50. роках ХХ ст.) іздил з далекой Лодзи і вандрувал по Карпатах. Од самого початку анґажувал ся в сохраніня людовой культуры, а головно той, яка односила ся до жытелів Лемковины.

В 1981 р. прибдал лемківску хыжу в Вільхіци, в котрій зорґанізувал музей «Памяткова Хыжа» (поль. «Zabytkowa Chyża»). Покійный сохранил хыжу таком, яку побудували єй давны властителі. В хыжы зобрал і презентувал народне лемківскє облечыня з ріжных реґіонів Лемковины ци ґратя штоденного ґаздівского хоснуваня. Зобрал тіж обшырну тематичну бібліотекту, яка тыкала людовой культуры Карпат.

Был орґанізатором выстав презентуючых культуру і ремесло рускых жытелів Карпат – Лемків, Бойків і Гуцулів. Выставы были презентуваны в його рідній Лодзи, але тіж в вельох інчых містах і музеях Польщы. Был думкодавцьом выставы «Деревяны церкви в Карпатах», яку зорґанізувало Карпатскє Товариство (выстава в 2003-2007 рр. была презентувана в 12 містах Польщы).

Бл. п. Тадеуш Кєлбасіньскій в 1990 р. ініциювал з парома інчыма людми приверніня в Вільхівци традициі давного кєрмешу – на праздник Перенесіня Мощів св. Миколая (під такым покровительстом є місцева грекoкатолицка церков). Через рокы анґажувал ся в орґанізацию кєрмешів, опрацовувал іх проґрам, рыхтувал тематичны выставы. Был спілредактором трьох єдньодньовых ґазет выдаваных з нагоды вільхівецкых кєрмешів.

В 1984 р. під псевдонімом Тадеуш Заґужаньскій выдал бібліоґрафію Лемковины пн. «Лемкы і Лемковина». Был автором або спілавтором інчых опрацувань посвяченых нашій культурі. Приміром, выдал книжку пн. «Никыфор. Бібліоґрафія», печатану з нагоды 100. річниці народжыня Епіфана Дровняка. Дописувал до річника «Маґуры».

Належал до Польского Туристично-Краєзнавчого Товариства (PTTK), Польского Татряньского Товариства, як тіж был членом-основательом покликаного в 1990 р. Карпатского Товариства, якє возникло з ініциятивы люди выходячых з варшавского академіцкого туристичного середовиска, головного зо Студентского Кружка Бескідскых Провідників.

За свою діяльніст отримал м.ін. Золотый Крест Заслугы, одзнаку «Заслуженый діяч культуры», медаль «Заслуженый для Дуклянщыны» ци гонорову одзнаку «Заслуженый для польской культуры».

Тримал звязкы з давныма лемківскыма діячами, якы были з його поколіня. Одвиджал лемківскы подіі, жыво інтересувал ся днешнім «бытом» Лемків і Лемковины.

Вічна Йому Памят!