Поздоровліня україньского презідента Петра Порошенка україньскій орґанізації „Об’єднання лемків“ з нагоды 35-ой Лемківской, розумій Україньской ватры, мало быти на хосен проукраїньскых сил в лемківскім середовиску, но правда така, же оно є на хосен Русинів. І была бы хыба не схосновати того.
Не жебы сьме пред тым не знали, же Українцями вкраджена ватра вже давно не є лемківсков, або жебы сьме собі наівно думали, же „Об’єднання лемків“ не є україньска орґанізація. Тото вшытко є цілы рокы знаме каждому, хто лем дакус ся обтер о проблематіку русиньского руху по 1989-ім році. Но теперь то не суть лем выкрикы до тмы русиньскых лідрів, же ту хтось сістематічно продовжує в українізації, а само поздоровліня презідента Україны.
Найважнішым притім не є ани то, што є в поздоровліню од презідента написано, же „Об’єднання лемків“ добрі репрезентує україньску громаду в Польщі. Найважнішым є, же текст обще выникнув.
Не будеме собі предці наівно думати, же презідент державы, котра має міліон проблемів, од економічных, через соціалны аж по озброєный конфлікт і страту контролі над частьов теріторії, кажду пятніцю по шестій годині вечур робить културный решерш, жебы собі зробити образ о тім, на яку културну подію бы ся оплатило через вольный вікенд іти посмотрити, і так ся му до увагы дістала і ватра в Ждыні, коло котрой собі повів, же пасовало бы ку округлому річнику написати пару теплых слов. На такы справы має презідент цілый свій бюрократічный апарат, котрый ся о то старать. Но і перед тым, як ся о то дакотрый із урядників постарать і дасть презідентови підписати уж написаный текст, треба у того урядника лобовати, звернути його увагу, же было бы добрі, кібы… Тот лобінґ, то справа як раз орґанізаторів, або людей близкых орґанізаторам події. Лоґічно з того выходить, же за цілов ініціатівов в тім припаді не може стояти нихто іншый як „Об’єднання лемків“ і люди коло той орґанізації.
Оно то має і цалком розумне поясніня. В сітуації, коли як раз тота орґанізація дістала ся під остру крітіку русиньскых орґанізацій, але і шыршой публікы заінтересованых людей, за свої табліці, котры, мірно повіджено, кривлять історічну правду о Акції Вісла, было веце як потрібне собі дакус зліпшыти реноме, і як раз поздоровліня презідента є тото найліпше, што собі думали, же можуть здобыти. Но, здобыли, але Русины.
На поздоровліню презідента бы не было нич плане, кібы ся „Об’єднання лемків“ публічно голосило як україньска орґанізація, котра хоче рішати лем україньскы справы і не мішала ся до справ русиньскых – лемківскых. Навеце, кібы не знеужывала у своїй назві Лемків. Лемкы суть в Польщі вызнаныма як окрема ґрупа, котра не має нич зо жадным україньскым, ани іншым народом. Лемківксы орґанізації, тоты досправдовы, знають, же суть Русинами, з властным теріторіалным етнонімом. Як про вшыткых Русинів суть отцюзнинов, домовсков державов, державы, в котрых ся народлили і жыють, так і про Русинів в Польщі є то Польща, котра є їм домовом, не Україна. Покля над своїма подіями хотять будьякый знак покровительства або сімпатії властей, мали бы тоты покровительства і проявы сімпатії жадати од польскых властей, а не обертати ся на Київ.
Демаскованя, теперь уж нелем з боку русиньскых орґанізацій, але з властной ініціатівы, котре пришло в подобі поздоровліня од Петра Порошенка, бы мало быти гранічным і мало бы цілу орґанізацію дати на бік україньскых орґанізацій, де бы мало мати „Об’єднання лемків“ право голосовати, но в україньскых, а не лемківскых справах. То ся дотулять наприклад выбераня лемківскыма орґанізаціями представителів Лемків коло офіціалных властей. Там бы уж „Об’єднання лемків“ не мало сидіти за столом з Русинами і тискати свого кандідата. Покля ся старають о україньску громаду, є час, жебы не мудровали над справами, котры ся дотуляють цалком іншой, незалежной громады, котра є в Польщі офіціално вызнана. Тадь предці не голосують ани в словацькых справах, кідьже не суть словацьков орґанізаційов в Польщі.
Про обєктівіту не дасть мі не написати, же ціла справа „Об’єднання лемків“ могла быти порішена в Польщі вже давно, кібы хыбы не были і на боці русиньского руху. Покля „Об’єднання лемків“ і їм сприятелены сателіты цілый час по скінчіню комуністічного режіму далше сістематічно робили на українізації народа, жебы вшыткы зрозуміли, же Лемкы то лем часть Українців, русиньскы лідры не акцентовали достаточно публічно свій напрям. Хоць „Стоваришыня Лемків“ такой приголосило ся до міджінародного русиньского руху, кідь вступило до Світового конґресу Русинів, саме слово „Русин“ рішыли векшынов іґноровати і намагали ся писати о Лемках, даякій ентіті, хоснуючі словник Маґочія, „нивыдкы“, і аж в гранічных сітуаціях з них было мож вытягнути, же значіня того, же суть Лемкы, є, же суть Русины. І так ся без векшых публічных діскузій пошырьовала лем пропаґанда – україньска, же Лемкы то Українці, покля на другім боці стояли Лемкы, не знатя до чого властно приголошены.
Є неповторятельнов принагодов цілу выникнуту сітуацію, почату табліцями і закінчену картков од Порошенка, схосновати на благо Русинів в Польщі. Выжадує то тиск на державны уряды, жебы „Об’єднання лемків“ раз і навсе скінчіло рішыти лемківскы справы і зарадило ся там, де належыть, міджі україньскы орґанізації. Покля ся тота принагода промарнить, покля досправдовы лемківскы орґанізації не будуть доста голосно декларовати свої народностны позіції і жадати і зрушіня голосу „Об’єднання лемків“ в лемківскых справах, є можливе, же за пару років позіція проукраїньска, котра уже днесь є домінантнов міджі Лемками на Україні, задомінує і в Польщі. І то бы была ненаправительна шкода, кідьже остатній перепис населіня, напрік вшыткому, жычів як раз нашому народному напряму.
(Статя была написана як коментарь „Вступне до контроли“ лемківского радіа lem.fm.)
Жрідло фотоґрафії: Wikipedia.
ТЕКСТ НАПИСАНИЙ В ПРЯШІВСКЫМ СТАНДАРДІ РУСИНЬСКОГО ЯЗЫКА