Карпатскій Зъізд в 80. річницю Свята Гір

В днях од 28. до 30. вересня/септембра т.р. в Новым Санчы одбуде ся 4. Карпатскій Зъізд, котрого орґанізаторами сут Головний Заряд Союзу Підгалян та Малопольскій Центр Культуры «Сокіл» в Новым Санчы. Подія орґанізувана єст в 80. річницю Свята Гір – фестівалю орґанізуваного в 30. роках ХХ ст., в котрым брали участ і лемківскы колективы.

Гістми Карпатского Зъізду будут представникы ґруп з цілого луку Карпат. Окрем польскых вкажут ся і ансамблі з Румуніі, Мадяр, Словациі, Чех та Украіны. Вчас концерту п.н. «Віртуозы Карпат» на сандецкым Рынку запрезентуют ся меньше і барже знаны ґрупы. В проґрамі 4. Карпатского Зъізду передвиджено тіж 2. Форум Карпатскых Самоурядів, посвячене роли натурального капіталу як істотного елементу розвитку потенциялу реґіону Карпат. На фестівали запрезентуют ся самособом ансамблі, якых істория сігат передвоєнного Свята Гір. Будут то м.ін. «Лонцкы Ґуралі» та реґіональний ансамбль «Подеґродзє». В тридньовым проґрамі, окрем хороводів і сценічных выступінь, проходити будут так само дискусийны панелі і варштаты.

Карпатскій Зъізд продолжыньом Свята Гір

Фестіваль пн. Карпатскій Зъізд являт ся продолжыньом традициі інчого фестівалю – Свята Гір, якій проходил в Польщы в 30. роках ХХ ст. Ініциятором покликаня Карпатского Зъізду был в 2015 р. товдышній президент Польской Республикы Броніслав Коморовскій.

Свято Гір перший раз одбыло ся в днях 7.-11. серпня/авґуста 1935 р. в Закопаным. Участ брали чысленно ансамблі польскых ґуралів (м.ін. оравскы, спишскы, подгаляньскы). На подіі не бракло репрезентантів лемківскых колективів. Лемківскы різбяре зо сел Вілька та Балутянка презентували свою різбу. Вказали ся так само Бойкы і Гуцулы. Были ансамблі з гір од Ользы по Черемош.

Подія мала покус пропаґандовий вызвук, прото Польща, реклямуючы фестіваль, пущала специяльны потягы і знижкы на білеты до Закопаного. Окрем фольклорных выступлінь, выставляны были і театралньны пєсы, опера «Галька» Станіслава Монюшкы, ярмакы, фестины, выставы, прелекциі і ін.

Друга того рода подія заповідана так само як Свято Гір проходила в 1937 р. в Віслі, але орґанізаторы назвали єй Тыжньом Гір. Окрем того, в 1936 р. і 1938 р. проходили в Саноку і Новым Санчы Гірскы Зъізды, на якых так само были великы маніфестациі культуры ай традициі, де самособом присутны были Лемкы. Подіі збогачены были о дискусиі нт. проблемів ґаздуваня, туристикы і культуры цілой обшыри пілнічного боку Карпат, якій находил ся в Польщы. На 1939 р. заплянуване было іщы єдно Свято Гір (Тыжден Гір) в Закопаным, але з причыны выбуху войны фестіваль не встиг ся одбыти.

Днешні Карпатскы Зъізды проходили до той поры в Людзьмєжы, 2015 р. (в 80. річницю Свята Гір в Закопаным), Саноку, 2016 р. (в 80. річницю Гірского Зъізду), Істебній, 2017 р.  Два рокы тому лемківскій фольклор на фестівали в Саноку представлял ЛАПіТ «Кычера» з Ліґници. 4. Карпатскій Зъізд пройде як раз в Новым Санчы в 80. річницю Свята Гір, якє проходило в 1938 р. на Сандеччыні.