Єден із презідентьскых кандідатів на Україні, Валентін Наливайченко, пришов 20-го фебруара до Ужгорода і на вопрос, як односить ся до вызнаня Русинів, зачав бісідовати як із букваря людьскых прав. Аж бы му чоловік хотів вірити, но на то бы мусив мати барз коротку память.
Наливайченко не робить нич інше, лем тото, што і іншы кандідаты. Кампань. Треба ходити, бісідовати, здобывати собі людей. На тім не є нич, то нормална справа. Но нормалнов справов не є, кедь чоловік в рамках кампані запівперечать і властный ніс меджі очіма. То є припад Наливайченка, котрый бы при вопросі односно Русинів, мав радше румянити ся і втечі. Было бы то щіріше.
Днесь презідентьскый кандідат Валентін Наливайченко бісідує о тім, же він не є проти жадного языка меншын, не є проти жадной народности, котра жыє вєдно із Українцями в державі. Є катеґорічно проти утиску будьякого языка. Треба то підтримовати, розвивати, включно русиньского языка. Докінця бісідує о тім, же треба меншыны вызнати, справовати ся односно них так, як і іншы европскы державы – Мадярьско, Чеська републіка, Словакія. Но тот сам презідентьскый кандідат не є Tabula rasa, і зато суть його слова так акурат на сміх.
Наливайченко є з різныма перервами од першой половины 1990-ых років елементом україньской політічной сцены. 12 років служыв у діпломатічных службах Україны і выпрацовав ся аж на ґенералного конзула Україны в Споєных штатах Америкы ці амбасадора Україны в Білоросії. Його діпломатічна служба бы го може аж так не діскваліфіковала, но як раз діпломат Наливайченко став у 2006-ім році головов Службы безпекы Україны. На тій посаді быв до року 2010, і потім у тій функції діяв іщі в роках 2014 аж 2015. Інтересным є головно першый період його веджіня безпекы. Бо днешній презідентьскый кандідат, котрый не має нич проти Русинів, справовав ся втогды дакус іншак. Спомяньме три авантуры, коли шеф СБУ вказав любов до Русинів.
В новембрі 2008-го року Валентін Наливайченко в ефірі телевізного каналу ICTV як голова Службы безпекы Україны обвинив Димитрія Сидора, же є повязаный із російсков безпеков, і же му было выплаченых міліон рублів. Припомяньме, же то было іщі перед такзваным выголошіньом незалежности Підкарпатьской Руси, на што наконець доплатив найвеце лем сам Сидор, і кедь не голосовав за незалежность лем він сам. Будьякый погляд можеме мати на правилность або неправилность того кроку Русинів в децембрі 2008-го року, Сидор дістав условну кару за сепаратізм, но нихто го не одсудив ани му не доказав, же бы взяв міліон рублів з Москвы і співпрацовав з російсков безпеков.
В ефірі споминаной телевізії Наливайченко повів іщі штось. Же русиньскый рух фінанцує ся із Москвы, „головно через підтримку русиньскых школ“. Фразу, же Русины суть фінанцованы з Москвы, сьме вже чули много раз і повторяти, же наш рух в европскых демократічных державах фінанцують прямо нашы державы, і бідны Русины на Україні не мають нераз ани копійку на тото, жебы штось могли зробити, є даремне. Не знам, де тоты грошы з Москвы суть. Поможте нам їх найти, схоснуєме. Але што є найсмішніше на цілім, то факт, же голова Службы безпекы Україны не мав інформації о тім, же русиньскы школы цілы рокы фінанцовав русиньскый бізнісмен із Канады Штефан Чепа, котрому кедь скінчіли грошы, скінчіли і школы. Де тоты грошы з Москвы при школах? Ніт, властно то не є смішне. Не існує така можливость, же бы шеф безпекы не знав, одкыль суть грошы на школы. Навеце, кедь Русины ниґда не таїли, хто школы фінанцує. Просто было то далше обвиніня Русинів, лем жебы їх діскредітовати.
О дашто пізніше, у 2010-ім році, Валентін Наливайченко хотів рушати із свойой позіції головы СБУ з тов найбізарнішов, а єдночасно найобскурнішов справов. 22-го децембра 2009-го року Закарпатьска областна рада заголосовала за то, же Гимнъ подкарпатскихъ русиновъ, значіть гімна зроблена на слова Александра Духновіча, котра была і земсков гімнов Підкарпатьской Руси в чехословацькім періоді, стала гімнов Закарпатьской области Україны. Перешло то тісно, 46 із 90-ох депутатів было за, але перешло. В януарі 2010-го року Наливайченко выразив ся, же хоче зачати з карным процесом в тій справі. За думками веджіня СБУ депутаты тым кликали по сепаратізмі і огрожовали теріторіалну цілость Україны. Депутатів хотів розсліджати. В чім быв проблем із русиньсков гімнов? В словах Русскій да живетъ народъ. І то стачіло на то, жебы робити цірк коло історічной гімны Русинів, історічной земской – теріторіалной гімны, і мати повный рот того, як треба іти карати депутатів.
Валентін Наливайченко не є чістый, непописаный лист. На різных державных посадах ся появлює од 1994-го року і так є частьов, елементом монстер політікы Україны односно Русинів. І тота політіка не є віз, котрый лем ішов коло нього, і він ся на нім не повозив. Ніт. Сам монстер політіку односно Русинів вказав на посаді шефа СБУ. Днешній презідентьскый кандідат не є спаса, на котру сьме чекали. І жадну спасу од нього ани чекати не мож. Наприклад і за то, же за свої протирусиньскы чіны ся ниґда не оправдав. Він днесь лем грає роль людьскоправного актівісты, но є то злый театер.
Статя была написана як коментарь „Вступне до контроли“ лемківского радія lem.fm.
ТЕКСТ НАПИСАНЫЙ В ПРЯШІВСКЫМ СТАНДАРДІ РУСИНЬСКОГО ЯЗЫКА