Никыфор попри Двурніку, Абаканович, Лемпіцкій…

Уж в середу, 26. жолтня/октобра тр., на авкциі в варшавскій ґалериі Piękna Gallery образ на полотні (!) авторства Никыфора будут ліцитувати обік творів найвекшых і найдорожшых повоєнных польскых артистів: Станіслава Фіялковского, Маґдалены Абаканович, Іґора Міторая, Едварда Двурніка, Тамары Лемпіцкой, Яна Лебенштейна і інчых. Рахуют, што за Никыфора треба буде дати аж і 120 тис. зл.

Ціна за образ «Монідло» Епіфана Дровняка, Лемка з Крениці, може осягнути на середовій авкциі рекорд, рахуют бо, што його фінальна вартіст то медже 80 а 120 тис. зл.

Никыфор, што не мал ниякой наукы, портретувал ажуровы деревяны віллі в Креници, желізницю, дворці, церкви, краєвиды, святых, а тіж переходячых sq по креницкых тротуарах, якы часто метали пару ґрошы за портрет. По роках польскы та заграничны критикы сут згідны што до глубокого артистичного выразу тых творів – іх гры перспективом, кольористичных нюансів, сурового і проникаючого реализму.

Ішол за пару ґрошы, піде за десяткы тысячів

Іщы пару років тому роботы «Матейка з Крениці», як і сам підписувал своі творы Епіфан Дровняк, мож был здобыти на авкциях за приблизно 900-1200 зл. Теперішні квоты за роботы Никыфора сігают парунадцетьох тисячів злотых. Ліцитувати «Монідло» зачнут од порога 40 тис. зл, але думают, што піде аж і за 120 тис. зл, бо образ в доробку артисты становит унікат.

«Коли сме взріли тоту роботу, были сме переняти. ’Монідло’ єс єдном з найвекшых рідкости, якы явили ся на рынку посліднім часом, бо є то робота Никыфора на полотні, а такых праві же неє. Артиста переважні портретувал курортників на папериках велькости почтовых карток, а гев маме образ шырокости 40 цм, оправленый самым артистом в характеристичну бордюру з пасочків з гардого паперя. То робота, котрой ніт в вельох музейных колекциях» – коментує Стефанія Ольбрыхт з Piękna Gallery.

З простотом іде мудріст

Жанр малярства, в якым творил Никыфор, окрисляют як примітивізм, творчіст непрофесийных – наівных малярів. Што цікаве, як «наівный» свій краєвид окрислил Станіслав Фіялковскій, аванґардиста, што своім малярством творит другій полюс взглядом творчости Никыфора.

«Образ ’Автострада XV’ то іконічный твір Фіялковского. Презентуваный был на парунадцетьох індивідуальных выставах, м.ін. в нацийональных музеях, ґалериях Парижа ци Ню Йорка. Фіялковскій одышол в 2020 р., лишыл по собі інтелектуальный доробок – малярство о глубокій поетиці, што оперує ощадном формом і метафором» – коментує Стефанія Ольбрыхт.

Знаный цикль «Автострад» Фіялковского зводит ся до простых, аж і ґеометричных знаків. Навязуюча до драбины Якова порожня дорога перетинат далекій, таємничый краєвид. Старозавітна візия драбины, што лучыт небо з земльом, то часта тема піднимана Фіялковскым. Артиста повтарял за Романом Інґарденом, што твір штукы є духовым предметом, што выходт поза приземне і будує в каждым обзераючым естетичны пережытя.

Хоц зоставліня є привидні контрастуюче, не мож не однести вражыня, што і Фіялковскій, і малюючый ангелів, святых Никыфор мали тоты самы інтенциі. Епіфан Дровняк вірил бо, же рисуючы спроваджат іх до себе, складаючы вотум.

Фот. Пресовы материялы pieknagallery.pl