Новы таблиці в Коцурі

В єдным з рускых сел в Войводині – Коцурі – поставлено триязычны таблиці з назвом місцевости, в тым очывидно по русиньскы – заявлят домашня пресова аґентура Рутенпрес. Таблиці были поставлены на путях выходячых зо села в страну Вербасу і Савиного Села. Окрем того, подібна таблиця станула на містецкій автобусовій заіздни. Згідно з языковым законодавством Сербской Республикы, там, де тото передвиджене вымаганым процентовым чыслом деякой меншыны, сут писаны топоґрафічны назвы місцевости по сербскы і в другым/другых языках. В примірі Коцура, назва села є записана триязычні, в сербскым, мадярскым і русиньскым. Причына – поставити як-раз новы таблиці в Коцурі – повязана є з тым, же мадярска версия назвы місцевости была до той поры неправильні записана. В рамках державной політикы взглядом меншын, село Коцур отримало тіж середкы на вытворіня і поставліня триязычных таблиц з назвами улиц. Про Коцур самособом будут то назвы писаны по сербскы, мадярскы і русиньскы.

Подібны записы в державных законах можеме стрітити хоц бы в Польщы і Словациі. Польскій закон про нацийонанльны та етнічны меншыны і реґіональний язык з 6. січня/януара 2005 рока закладат згідно з арт. 12 уст. 7, розділу 2., же додаткова назва місцевости або фізийоґрафічного обєкту в языку меншыны може быти усталена на внесок рады ґміны. На тій основі реченой уставы Стоваришыня Лемківской Молодежы ЧУГА в Польщы выстарало ся о поставліня на Лемковині двоязычных польско-русиньскых таблиц з назвами сел. Перша з них была одкрыта 24. листопада/новембра 2008 р. в ґміні Ґорлиці для села Білянка. О три рокы, 17. листопада/новембра 2011 р., в ґміні Устя Ґорлицкє (д. Рускє) введено 8 лемківскых назв місцевости для сел Бліхнарка, Ґладышів, Конечна, Кункова, Новиця, Реґєтів, Ріпкы та Ждыня.

Подібні стоіт в законодавстві в Слоцацкій Республиці, де в порівнаню до Польщы чысло не лем русиньскых таблиц є о вельо більше. Выникат тото з факту, же територию Словациі заселят більше чысло нацийональных і етнічных меншых, котры жыют (інакше як напр. Русины в Польшы) компактно, творячы в локальных обставинах мінімальне вымагане законом чысло жытелів, коли дво-, триязычны названя можут быти введены. На Словациі, окрем вельох назв місцевости писаных по русиньскы, можеме стрічати назвы писаны по мадярскы ци ромскы. Подібні як в Войводині, языкова політика словацкой державы односит ся не лем до назв місцевости. Як сме заявлали два тыжні тому на портали lem.fm, в Меджелабірцях на желізници стане таблиця з назвом стациі записаной двоязычні: по словацкы і русиньскы (більше чытайте гев).

Аналізуючы стосунок векшыны до назв записуваных в языку меншыны, на жаль треба признати, што о вельо ліпше тото выглядат на Словациі, або в Сербіі. Припоминаме, же на Лемковині остатнім часом стрічали сме ся з парома актами вандалізму, нетолеранциі і ксенофобічных постав, коли то были нищены двоязычны польско-лемківскы таблиці з назвами такых сел як Ріпкы, Ґладышів, Реґєтів, а іщы перше парураз нищено таблицю в Білянці. На жаль, речений проблем доднес не был представлений на міністерияльным щабли, хоц проф. Штефан Дудра і др Мирослава Копыстяньска в жолтни/октобрі 2016 р. на стрічы орґанізаций в Ліґници заповідали, же справом займут ся аж на стрічы в Міністерстві в грудни/децембрі минулого рока. Доднес не знаме ци справа была представлена Комісиі і дальшым міністерляным функцийонерам. З іфнормаций, якы дал Стоваришыню Лемків польскій Омбудсман (поль. Rzecznik Praw Obywatelskich) др Адам Боднар на приватній стрічы з орґанізацийом, дознали сме ся, же в ситуациі коли доходит до того рода інцидентів – нищыня двоязычных таблиц на Лемковині, найліпшом дорогом є завідомити одраз бюро Омбудсмана в Варшаві, якій підойме дальшы крокы, в тым зложыт завідомліня на прокуратуру.

фот. аґентура Рутенпрес