Русины Словакії одсвяткують свій день. Припомянуть собі першу републіку – державу Чехів, Словаків і Русинів

12-ый юн є Світовым конґресом Русинів офіціално приятый як День Русинів Словакії. Тогогорічны святкованя зачінають вже у четверь 7-го юна і Русинів на Словакії в рамках них припомянуть собі і сторічніцю вынику Чехословацькой републікы.

Публічный запис про RTVS

Тогорічны святкованя Дня Русинів Словакії одштартують в четверь 7-го юна. На тот день приготовив Rozhlas a televízia Slovenska (державна радіотелевізія)  – Народностно-етнічне высыланя Радія Патрія в Кошыцях публічный авдіозапис в просторах Словацького народного музею – Музею русиньской културы в Пряшові.

Од десятой годины дополідне будуть у своїм музею Русины чітати літературны творы русиньскых авторів, не будуть браковати бісіды, котры будуть тематічно заміряны на всокочіня русиньской културы і ідентіты. Авдіозаписы з того дня будуть в оголошенім терміні одвысыланы в рамках русиньского вслыланя Народностно-етнічного высыланя Радія Патрія.

Припомянутя републікы і ґалапроґрам

Головный проґрам святковань Дня Русинів Словакії є напланованый на вікендовы дні. Субота і неділя суть наповнены діскусіями, промітаньом і ґалаконцертом.

Тот рік собі на Словакії і в Чеській републіці многыма подіями припоминаме сторічніцю вынику Чехословакії. Довгодобо ся в рамках той темы бісідує о державі Чехів і Словаків, двох братьскых народів і забывать ся на то, же державотворным народом были і Русины. Русины на основі рішаня свойой політічной репрезентації дома і в Споєных штатах Америкы 8. мая 1919 схвалили в Ужгороді на засіданю Централной руськой народной рады, же теріторії Русинів хотять приєднати ся ку Чехословакії. З вынятком Русинами населеной теріторії в днешній Польщі – Лемковины – было тото рішаня русиньской політічной репрезентації Прагов акцептоване і дефінітівно потверджене Сен-Жерменьскым мірным договором, котрым ся теріторії Русинів „на юг од Карпат“ офіціално дістали до граніць Чехословацькой републікы. Русинам была докінця договором приобіцяна автономія, но тота ся не реалізовала аж до крітічного року 1938. Наперек тому мала Підкарпатьска Русь од зачатку свого ґубернатора, Русины, ці на теріторії днешньой Словакії або теріторії втогдышньой Підкарпатьской Руси, мали свої політічны партії, політічных репрезентантів.

Кідьже в попереднім режімі о тій темі не сміло ся бісідовати і теперь на тоту тему забывать ся, Округлый стіл Русинів Словеньска выголосив 2018-ый рік за юбілейный, коли собі прпоминаме 100 років державы Чехів, Словаків і Русинів, жебы тот факт дістав ся до відома майорітного, но і русиньского жытельства. В рамках той думкы орґанізує ся веце актівностей, кідьже собі єй освоїли і орґанізації, котры не суть членами ОСРС. І Русиньска оброда на Словеньску, головный орґанізатор святковань Дня Русинів Словакії, залучіла ся до юбілею.

В суботу Русины знова зыйдуть ся в просторах свого музею в Пряшові і як раз тот день є тематічно першорядо заміряный на припомянутя сторічніці Чехословацькой републікы як державы трьох державотворных народів. О другій пополідне зачне проґрам святочнов академійов ку сторічніці, слідовати буде бісіда о Русинах і ЧСР і проґрам завершыть ся промітаньом документарного філму Здружіня інтеліґенції Русинів Словеньска під назвов В хападлах великодержав. Битва підкарпатьскых Русинів о місце в родині евроспкых народів.

В неділю святкованя о третій пополідне зачнуть коло памятнка Александра Духновіча. По куртій спомині на найвекшого будителя Русинів і так само припомянутю 85-ой річніці од одкрытя того памятника в Пряшові, Русины святочным ходом центром міста перейдуть до великой засідалні Окресного уряду – тзв. Білый дім, де одбуде ся ґалапроґрам. В рамках нього будуть выступати русиньскы фолкорны ґрупы, ансамблі, соловы інтерпреты. Тот ґалапроґрам є досправдовым тяглом про вшыткых, нелем Русинів, котры люблять русиньскый фолклор, звыкы і традіції.

Духновічів Пряшів і ґалаконцерт в Кошыцях

Понедільок буде належати вже 19-му річнику цілословацького конурзу в декламації русиньской поезії, прозы, духовной декламації, народного росповіданя, властной творчости і малых сценічных форм – Духновічів Пряшів 2018. Участных конкурзу, котры поступили з реґіоналных конкурзів, но і вшыткых заінтересованых выслухати собі русиньске літературне слово, привітать од девятой Велика сала русиньского театру Александра Духновіча в Пряшові. Змагати будуть ся різны віковы катеґорії, од дітей матерьскых школ аж по дорослых.

Тот рік святкованя Дня Русинів Словакії закінчать ся як раз у віторок 12-го юна концертом під назвов „Русины і Земля співать“ (Rusíni a Zem spieva), в рамках котрого представлять ся русиньскы колектівы і солісты з популарной телевізной шов RTVS. Тот концерт, на котрый буде вступ безплатный, зачне о шестій вечур в просторах Великого штудія Словацького розгласу в Кошыцях. Свій інтерес о участь є з причіны капаціты штудія потрібне оголосити в штудію рогласу в Кошыцях.

ТЕКСТ НАПИСАНИЙ В ПРЯШІВСКЫМ СТАНДАРДІ РУСИНЬСКОГО ЯЗЫКА

Проґрам Дня Русинів

Oficiálny program – Oslavy Dňa Rusínov 2018