lem.fm - Радийо Руской Бурсы
  • Радийо
    • Заповіди проґрамів
    • Порядок высыланя
    • Cлухай нас
    • Подкаст
  • Новины
    • Вісти
    • Культура
    • Подіі
    • Фафриндя і сконфіскуване
    • Інчы
    • Сумар дня
  • Погляды
    • Коментарі
    • Рецензиі
    • Бесіды
    • З істориі
    • З архівной пресы
    • З природы
  • Архів / Archive
    • Tur Tondos
    • Bocheński
  • Склеп / Shop
    • Книжкы
    • Платні

Кошык єст порожній.

No Result
View All Result
lem.fm - Радийо Руской Бурсы
  • Радийо
    • Заповіди проґрамів
    • Порядок высыланя
    • Cлухай нас
    • Подкаст
  • Новины
    • Вісти
    • Культура
    • Подіі
    • Фафриндя і сконфіскуване
    • Інчы
    • Сумар дня
  • Погляды
    • Коментарі
    • Рецензиі
    • Бесіды
    • З істориі
    • З архівной пресы
    • З природы
  • Архів / Archive
    • Tur Tondos
    • Bocheński
  • Склеп / Shop
    • Книжкы
    • Платні

Кошык єст порожній.

No Result
View All Result
lem.fm - Радийо Руской Бурсы
No Result
View All Result

Соєдинены в розмаїтости

Петро Медвідь Петро Медвідь
20. 5. 2021
» Коментарі

Од 2000-го року хоснує Европска унія мотто: Соєдинены в розмаїтости. Мотто має сімболізовати споїня Европанів у формі Европской унії з цільом жыти в мірі і просперіті і хосновати выгоды розмаїтости култур, традіцій і языків европского контітенту.

Мотто то є шумне. Його поясніня іщі красше. Но вопросом зіставать, котры културы і языкы, або ліпше повіджено, котры народы ся рахують, а котры ніт.

Хоць Европска унія має становлены высокы штандарды што до меншыновых або языковых прав, она сама має дакус як централна інштітуція з тым проблему. Кедь ся посмотриме на то, же Унія хоснує не языкы народів, котры в ній жыють, але урядны языкы держав, пак є то пункт, при котрім бы сьме ся мали заставити.

Є то проблема зато, бо не вшыткы автохтонны народы, котры жыють в Унії, мають і домовску державу, а не вшыткых домовска держава є в Унії. Підкреслюю, же пишу о автохтонных народах, жебы ня хтось не обвинив, же ту хочу запровадити даякы языкы „третіх“ народів.

Мадярь, котрый жыє в Румунії або на Словакії, прочітать собі інформації і в мадярьскім языку, бо має такзване „домовске“ Мадярьско як членьску державу того европского клубу. Значіть, є то єден із урядных языків. Лемже сітуація ся дакус мінить в іншых припадах.

Возьмийме собі, же така Польща має реалных етнічных Українців як автохтонне населіня, лемже Україна в Унії не є. Зато тот народ, хоць його часть жыє автохтонно на теріторії Унії, не є рахованый затля як „европскый“, жебы міг прочітати інформації і у своїм языку.

Замірно єм зачав з Українцями, жебы сьме ся могли дістати і ку нам, а не было то знова „політічне русинство“.

Русины як автохтонне населіня жыють моментално в членьскых державах Европской унії – Словакія, Польща, Мадярьско, Румунія, і маєме єдну стару діаспору в членьскій Хорватії, далшу діаспору наприклад в Чеській републіці, котра є так само членом Унії.

Є правдов, же не маме тоту такзвану домовску державу. Лемже покля тота сама Унія голосить рівность меджі народами, і на їй теріторії жыє автохтонный народ, чом бы холем штось европске не могли Русины чітати і в русиньскім языку?

Унія є часто обвиньована, нажаль, даколи і правом, же ся мішать до справ, котры бы подля крітіків мали быти суверенным рішіньом окремых держав. Но якраз ту є простор, де бы ся нелемже могла, але і мала мішати. Покля голосиме рівность народів, пак то цалком не корешпондує з тым, же рівны собі суть лем тоты, котры мають державу. В такім припаді ся забывать, же в Унії днесь жыє веце автохтонных народів, як є держав.

Окрім іншого, покля голосиме рівность народів, бы ся такым способом могла вырішыти і справа тых народів, котрых державы, в котрых автохтонно жыють, доднесь не хотять признати. Конкретно мож спомянути Шлезаків у Польщі, але припадів є веце. Наприклад і Мораваны не суть признаны Чеськов републіков.

Гей, ту бы ся мала Унія в згоді зо свойов політіков, постарати о „слабшых“, і заслужыла бы собі аплавз.

Европска унія є проєкт, котрый якраз такым бездержавным народам, як суть і Русины, котры жыють у веце державах, дає найліпшы обставины на співпрацу комуніт, розвиток, жытя, якы собі моментално знаме представити. Але кедь ся бавиме о рівноправности народів, пак іщі має што Унія робити.

Першым кроком бы могло быти, же своє мотто Унія офіціално завісить і в языках автохтонных меншыновых народів. По русиньскы уж го має переложене. Кашебы, Лужіцькы Сербы, Мораваны ці Шлезакы Бруселу тот преклад зроблять з радостьов.

Статя была написана як коментарь „Вступне до контроли“ лемківского радія lem.fm. Жрідло фотоґрафії: choisser.com.

ТЕКСТ НАПИСАНЫЙ В ПРЯШІВСКЫМ СТАНДАРДІ РУСИНЬСКОГО ЯЗЫКА

 

ShareTweet

Повязаны дописы

Навернутя під єдну стріху

26. 1. 2023

Меншыновый довг

19. 1. 2023

Коментарі

Польковиці 103,8 МHz
Ґорлиці 106,6 MHz

Łemkowie są…

Найбарже популярне

Владыка Мілан Лах став помічным єпіскопом Братіславской єпархії

Бурса в смаках і запахах Різдва

Без вынагороджыня – але з порадным голосом. В Ґміні Устя Рускє глядают експертів

Русиньскых означінь сел і міст буде веце. Влада схвалила нове наряджіня

Президент ПР Анджей Дуда стрітил ся з представниками нацийональных меншын

ІМБ: Русины мали на референдумі высшу участь

  • Ruska Bursa / Руска Бурса
  • Про наше радийо
  • Діґітальна біблiотека РБ
  • Знимкы
  • Контакт
lem.fm - Радийо Руской Бурсы
Радийо Руской Бурсы
Руска Бурса

Publikacja wyraża jedynie poglądy autora/ów i nie może być utożsamiana z oficjalnym stanowiskiem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Публикация выражат лем погляды автора/авторів і не може быти принимана як офіцияльне становиско Міністра Внутрішніх Справ і Адміністрациі.
Zrealizowano dzięki dotacji Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji.
© Copyright lem.fm, 2023. Вшыткы права застережены.

No Result
View All Result
  • Радийо
    • Заповіди проґрамів
    • Порядок высыланя
    • Cлухай нас
    • Подкаст
  • Новины
    • Вісти
    • Культура
    • Подіі
    • Фафриндя і сконфіскуване
    • Інчы
    • Сумар дня
  • Погляды
    • Коментарі
    • Рецензиі
    • Бесіды
    • З істориі
    • З архівной пресы
    • З природы
  • Архів / Archive
    • Tur Tondos
    • Bocheński
  • Склеп / Shop
    • Книжкы
    • Платні