«Вельокультуровіст того місця [Низкого Бескіду – прип. ред.] є єдным з ціннійшых скарбів той мальовничой закутины. (…) На жаль свідоміст культуровой спадковины заникат, особливо серед молодого поколіня». Звекшыня реченой свідомости было причыном, для котрой Стоваришыня Ляцкова зреализувало проєкт «Пастырска акрадия нашых предків – вертаня до джерел».
«Зреализували сме аж сім ініциятив, котрых цілю было приближыти культуры Лемків, Бойків та Волохів» – бесідує Вероніка Тумідаєвич зо Стоваришыня Ляцкова. За обшыр заінтересуваня проєкту взяли Низкій Бескід, Пєніны та Бєщады. «То як раз гын проникают ся ріжны культуры, реліґіі, традициі. На жаль свідоміст той культуровой спадковины заникат, особливо серед молодого поколіня, котре гев жыє, зато рішыли сме вернути на хвилю до світа, што помалы одходит в непамят» – пояснят Вероніка Тумідаєвич.
В Ізбах і Баници зактивізували молодшых і старшых
Молодіж і старшы жытелі Ізв та Баниці мали нагоду выбрати ся на прогульку в Бєщады і Пєніны. В рамках кулінарных варштатів участникы выпікали на лопаті в хлібовым пеци хліб з кіста на заквасі, робили масло, сыр. Вшытко, што зрыхтували, взяли си як мериндю на спомнены прогулькы. «Нашу прогульку в Бєщады зачали сме од візиты в Школі Ремесла в Угерцях. Были сме під вражыньом мультімедияльной проєкциі, котру могли сме видіти перед варштатами. Занятя з каліґрафіі і выпіканя прозяків принесли нам вельо радости» – оповідат Вероніка Тумідаєвич.
Подібні як на Лемковині найдеме долины по опустошеных селах, так і в Бєщадах сут долины по неістнуючых бойківскых місцевостях. До долины по селі Цариньскє завандрували участникы проєкту. В дальшій його части были артистичны варштаты – елементы писаня ікон і прінту – малюваня на полотні.
Імпровізували, співали, малювали…
Моніка Бабуля, директора Ґмінного Осередка Культуры в Устю Рускым, провела в Ізбах театральны варштаты «Моє племя». «На варштат взяли сме леґенды той обшыри, особливо леґенду Чорного Юры, што походил з околиц Дуклі. Імпровізували сме на тему» – реферує акторка Моніка Бабуля. «Пані Моніка вказала нам інчу страну акторства і вказала нам, што є оно барз цікаве» – оповідат єдна з участничок варштатів Аліция Ослізло.
Музичны варштаты «ŁEM ON» вели Роман Корбич і Мирослав Боґонь. Лемківска музика товаришыла участникам і вчас варштатів інспіруваных народным взірництвом – ручні друкуваного полотна. Діти намалювали сой на кошельках ґрафічны прінты, якы навязували до кривульок.
«Ріжнорідніст ініциятив спричынила, што проєктовы занятя тішыли ся великым заінтересуваньом так само серед діти, як і дорослых. Через близко піл рока стрітили сме вельо цікавых осіб та ліпше познали сме культурову спадковину нашых предків» – підсумовує Вероніка Тумідаєвич.
Проєкт реализуваный был од мая до жолтня/октобра тр. Його партнерами были: Ґмінный Осередок Культуры в Устю Рускым та Основна Школа в Баници.