Засіданя Спільной Комісиі без детальных рішынь о дотациях на 2017 рік

В минулу середу, 21. грудня/децембра 2016 р, одбыло ся в Варшаві LVIII засіданя Спільной Комісиі Уряду та Нацийональных і Етнічных Меншын. Стріча проходила в Міністерстві Внутрішніх Справ і Адміністрациі, котре од 2015 р. зас занимат ся справами меншын в Польщы. Ден наперед засідала меншынова сторона Комісиі.

Стріча зачала ся од вручыня номінаций на членів Спільной Комісиі для урядників Департаменту Віроісповідань та Нацийональных і Етнічных Меншын МВСіА, котры недавно обняли своі функциі. До складу долучыла актуальна віцедиректорка департаменту, Тереса Качмарек, і новий начальник Выділу Нацийональных і Етнічных Меншын, Анджей Марціняк, котрий на тій позициі заступил Добєслава Жемєнєвского.

По затверджыню аґенды засіданя, найперше выступували представникы Міністерства Народовой Едукациі, реферуючы зміны в обшыри освіты, заплянуваны од шкільного рока 2017/18. В своім выступліню пікдрисляли, же реформа такой в жадній мірі не буде влияла на права меншын, напр. на вчыня материньского языка. Представникы меншын находили проблемы в інчых областях, звідуючы о можливіст долучыти до шкільных лекций меншынову проблематику, ачий делеґувати вызначеных собом експертів до творіня новых підручників, жебы меншынова тематика была правильно представляна, а предовшыткым не была поминяна, як ся тото діяло дотепер.

Іщы перед офіцияльным початком, заплянуваным на 9.00 год., было чути в кулюаровых бесідах, же до представників меншын не дотерла на час інформация о поділі дотаций на 2017 р., а на тото рішыня міністра, як мож было почути, репрезентанты ждали цілий предший вечер, коли засідали в меншыновым складі. Як раз, дотациі на охорону, підпору і розвиток культуровой достоменности нацийональных і етнічных меншын та реґіонального языка і брак інформациі о них здомінували дискусию на засіданю Спільной Комісиі. Атмосферу підгріла дальша новина – віцеміністер Себастиян Хвалек оголосил, же роздиспонувана єст лем част буджету (ок. 2/3 з цілого, передвидженого на 2017 рік), а оставша сума буде лишена на І квартал будучого рока, коли зас будут приділяны дотациі для меншын. Має то быти заповіданий міністром початок змін в ґрантовым системі.

Такє рішыня, котрого нияк не сподівали ся представникы меншын, выкликало констернацию посеред присутных. Меншынова сторона Спільной Комісиі суґерувала спочатку перервати засіданя, жебы могла ся нарадити, але, конец-кінцьом, директор Департаменту Віроісповідань та Нацийональных і Етнічных Меншын, Юзеф Ружаньскій, представил загальны рамы процедуры признаваня дотаций, по чым присутным были представлены приблизны сумы з розділіньом на поєдны меншыны, якы в першій траншы будут признаны меншыновым орґанізациям. Голос забрали тіж експерты меншыновой стороны в ґрантовій комісиі, котры представили своє незадоволіня з браку прозрачности што до нового способу диспонуваня буджетом на меншыны, а предовшыткым з несподіваного і для них рішыня о схоснуваню в початковій траншы лем части сумы до розділіня.

За аґендом, на засіданю явили ся пак темы, тыкаючы загорозы інфільтрациі меншын зо стороны спецслужб другых держав (реферувал представник Аґенциі Внутрішньой Безпекы – Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego), зміны в законі о Інституті Нацийональной Памяти і оголошений был ґрафік засідань Спільной Комісиі Уряду та Нацийональных і Етнічных Меншын на 2017 рік.

В пляні стрічы не явила ся тема перманентного нищыня польско-лемківскых названь місцевости на Лемковині (в Ріпках, Ґладышові і Реґєтові). Хоц представникы лемківской етнічной меншыны в СКУтНіЕМ іщы в жолтни/октобрі т.р. обіцювали заняти ся справом на посліднім тогорічным засіданю (котре уж за нами), др Мирослава Копыстяньска встигла лем звідати присутного на стрічы представника Аґенциі Внутрішньой Безпекы, ци дашто знат о тій темі. На жаль, представник не міг знати, бо то не його інституция занимат ся ксенофобічныма актами, направленыма на меншыны. Тым способом, Лемкы дальше ждут на піднятя той темы на найвысшым державным рівни. Темы, котра може о вельо важнійша, як розділяня дотацийных грошів.