Лекциі німецкого языка привернены, але од нового шкільного рока
Омбудсман Марцін Віонцек заапелювал до Міністерства Едукациі, жебы як найскорше привернути лекциі німецкого языка як языка нацийональной меншыны в вымірі годин, што обовязувал перед вересньом/септембром 2022 р. Міністерство хоче тото зробити, але не скорше як з початком шкільного рока 2024/2025.
Рішыня ограничыти чысло годин посвяченых на вчыня німецкого языка як языка нацийональной меншыны выкликало контроверсиі і незадоволіня. Введены урядом Права і Справедливости зміны од вересня/септембра 2022 р. зредукували з трьох годин до єдной годины тыжньово доступніст того предмету. Стрітило ся тото з критиком зо страны німецкой меншыны в Польщы, так само як і інчых меншын і іх оборонців.
Єдным з арґументі ПіС, якій был в тамтот час подаваный, было тото, же з фінансуваня языка нацийональной меншыны повинны хоснувати выключні діти, котры реально належат до німецкой меншыны, а не вшыткы, котры хотят додатковы занятя з німецкого языка.
Омбудсман хоче додатковы занятя уж од літнього семестру
З протестами выступували представникы німецкой меншыны, м.ін. в квітни/апріли 2022 р. Союз Німецкых Соспільно-Культуральных Стоваришынь (СНСКС) в Польщы зложыл скаргу до Европейской Комісиі на розпоряджыня міністра Чарнка, пак представникы німецкой меншыны в Спільній Комісиі Уряду та Нацийональных і Етнічных Меншын, а в недолгым часі векшіст представників дальшых нацийональных і етнічных меншын завісила свою участ в діянях Комісиі. Зміну ситуациі принесла аж нова влада.
В минулым тыжни опубликуване было розпоряджыня Міністра Едукациі з 2. лютого/фебруара тр., котре кінчыт з дньом 1. вересня/септембра тр. дискримінацию німецкой меншыны в сфері освіты. Змінят оно розпоряджыня в справі условій і способу выконуваня предшколями, школами і публичныма пляцівками задач, позваляючых на підтримуваня почутя нацийональной, етнічой і языковой достоменности учеників належачых до нацийональных і етнічных меншын та соспільности хоснуючой реґіональный язык. Подля введеной зміны додаткове вчыня языка меншыны або реґіонального языка як материньского буде од 1. вересня/септембра проходило в вымірі 3 годин на тыжден.
Омбудсман заапелювал до Міністерства Едукациі, жебы лекциі німецкого языка в полным вымірі годин привернути як найскорше – од другого семестру того шкільного рока. Міністерство в одповіди пояснило, што «приверніня вчыня німецкого языка в попереднім вымірі буде можливе найскорше од нового шкільного рока 2024/2025. Што выникат з обовязуючых реґуляций в обшыри орґанізациі роботы шкіл, (…) та з конечности достосуваня проґрамовой основы» – подає Міністерство.
Позитивна опінія членів меншыновой страны СКУтНіЕМ
Міністерство підкрислило, што розуміє потребу підпертя культурно-языковой достоменности нацийональных і етнічных меншын і поінформувало, што консультувало проєкт новелизациі розпоряджыня Міністра Едукациі з орґанізациями, што репрезентуют німецку меншыну та з представниками меншын засідаючыма в Спільній Комісиі Уряду та Нацийональных і Етнічных Меншын. «Меншынова страна СКУтНіЕМ репрезентувана Спілведучым Комісиі Паном Григорийом Куприяновичом», выразила в писмі з дня 9. січня/януара 2024 р. позитивну опінію на тему проєктуваной новелизациі» – чытаме в писмі Катажыны Любнауер, секретар стану в МЕ, до омбудсмана.
«З великым полегшыньом і оптимізмом смотриме на заповіди кінця дискримінациі в едукациі» – бесідує Рафал Бартек, ведучый Соспільно-Культурного Товариства Німців на Опольскым Шлеску. «Для нас, німецкой меншыны, можніст вчыня в материньскым языку то не лем едукацийна квестия, але головні захованя нашой нацийональной і культурной достоменности. То важный крок на дорозі до рівности і потверджыня того, што в Польщы шануют нашы права і потребы» – повіл.
